Historia

W 2. poł. XIII w. wzniesiono korpus nawowy z ciosów granitowych, na rzucie krzyża greckiego, u schyłku XIII w. – granitową wieżę od zachodu, w 1. poł. XIV w. – ceglane prezbiterium, jednonawowe, trójprzęsłowe, zamknięte pięcioma bokami dziesięcioboku. W 2. poł. XIV w. rozebrano stary korpus nawowy i wybudowano nowy – z cegły, w układzie pseudobazylikowym. W 1. poł. XV w. powstało obejście wokół prezbiterium, z wieżą na osi. U schyłku XV w. przedłużono nawy boczne po bokach wieży zachodniej. W 1596 i 1634 r. pożary trawiły obiekt, który następnie odbudowano: w latach 1739–1743 powstały barokowe hełmy wież, w latach 1850–1853 przeprowadzono neogotycką restaurację według projektu Carla Johanna Bogislawa Luedeckego z Wrocławia. W lutym 1945 r. kościół został zniszczony na skutek działań wojennych – zawaliły się górna część wieży zachodniej i sklepienia. Od 1958 r. prowadzono odbudowę: do 1960 r. prezbiterium, do 1970 r. korpusu nawowego, w latach 1972–1977 wieży (projekt Antoni Kąsinowski).

Opis

Kościół położony w centrum miasta, na południe od pl. Ratuszowego. Gotycki, na rzucie wydłużonego prostokąta, zamkniętego od wschodu pięcioma bokami ośmioboku. Trójnawowa, czteroprzęsłowa pseudobazylika z  trójprzęsłowym, pięciobocznie zamkniętym prezbiterium otoczonym obejściem. Od zachodu prostokątna wieża z kruchtą w przyziemiu i dwiema kruchtami po bokach. Od wschodu druga wieża nad wschodnim przęsłem obejścia prezbiterium. W zachodnim przęśle obejścia po stronie południowej wydzielona zakrystia. Dach korpusu dwuspadowy, od wschodu, nad zamknięciem prezbiterium, wielospadowy. Wieża zachodnia w górnej partii z czasów powojennej odbudowy, zwieńczona dachem czterospadowym, wieża wschodnia nakryta dachem płaskim. Kościół murowany z cegły w wątku wedyjskim i gotyckim, dolna część wieży i cokół korpusu nawowego wykonane z ciosów granitowych. Dachy kryte blachą. Na zewnątrz kościół oszkarpowany. W kamiennej elewacji zachodniej ceglany neogotycki portal główny. Boczne partie elewacji frontowej i elewacje boczne z wydzielonym cokołem. W południowej elewacji bocznej trzy gotyckie portale prowadzące do nawy bocznej, zakrystii i obejścia prezbiterium. Okna w  rozglifionych, czterouskokowych ościeżach, podzielone ceglanym laskowaniem. Na elewacjach prezbiterium niemal płaskie przypory, zaakcentowane parami smukłych, półkoliście zamkniętych blend, zwieńczonych wimpergą z blendą okrągłą. Wieża wschodnia z wąskimi narożnymi szkarpami i wysokim oknem ujętym po bokach blendami. Sklepienia nad prezbiterium, nawą główną i kruchtą południową gwiaździste, nad obejściem, nawami bocznymi i kruchtą północną krzyżowo-żebrowe. Filary międzynawowe ośmioboczne, z wydzielonymi cokołami i opaskami impostowymi. Arkady międzynawowe, otwory i blendy zamknięte łukiem ostrym. W obejściu pierwotne przypory prezbiterium z  dwudzielnymi blendami zwieńczonymi wimpergą. W zakrystii od strony prezbiterium wczesnogotycki portal z wpisaną w kształt ostrołuku trójlistną blendą. W prezbiterium tryptyk późnorenesansowy z kaplicy św. Jerzego w Gryficach.

Dostęp do zabytku ograniczony. Możliwość zwiedzania wnętrza za zgodą proboszcza.

Oprac. Maciej Słomiński OT NID Szczecin, 25.06.2014 r.