Historia

Obecny kościół w Prężynie wzniesiony został w latach 1888-9 w formie neogotyckiej z zachowaniem prezbiterium z poprzedniej świątyni, która ufundowana została przez biskupa Tomasza w 1233 roku. Pierwotnie nosił wezwanie św. Piotra i Pawła, które zostało zmienione i aktualnie kościół jest pod wezwaniem św. Jakuba Starszego. Świątynia była konsekrowana 4 czerwca 1893 roku.

Opis

Kościół znajduje się na wzniesieniu pośrodku miejscowości. Otoczony jest murowanym ogrodzeniem i cmentarzem.

Świątynia jest orientowana, murowana z cegły na kamiennym cokole, z otynkowanym prezbiterium. Wzniesiona na planie prostokąta z czteroprzęsłową nawą oraz z prezbiterium zamkniętym ścianą prostą. Od zachodu znajduje się czworoboczna wieża, a od południa dobudówki: w pierwszym przęśle od wschodu kruchta, zaś w przęśle od zachodu kaplica. Nawa, prezbiterium i kaplica nakryte zostały dachami dwuspadowymi, wieża iglicowym hełmem.

Elewacje kościoła są ceglane za wyjątkiem otynkowanego prezbiterium. Artykułowane są dwuuskokowymi szkarpami i otworami okiennymi w ostrołukowych, rozglifionych arkadach. Przeszklenia mają formę triforium z wyższą partią środkową. Ściany szczytowe w górnej partii ujęte są ceglanymi sterczynami, zaś nawę wieńczy ceglany gzyms arkadkowy. Artykulację elewacji południowej urozmaica południowa ściana kaplicy z dwoma ostrołukowymi otworami okiennymi ponad którymi znajduje się okulus, zaś od wschodu wejście do kruchty z rozetą powyżej drzwi.

Nieco wysunięta na zach. dwukondygnacyjna wieża zwieńczona jest ceglanym gzymsem koronującym. W drugiej kondygnacji została artykułowana centralnie umieszczoną ostrołukową wnęką, w której znajduje się zamknięty odcinkiem łuku otwór okienny, a powyżej tarcza zegarowa.

Trójnawowe wnętrze kościoła nakryte jest sklepieniami krzyżowo-żebrowymi, w nawie na gurtach wspartych na ceglanych kolumnach o floralnych kapitelach. Wystroju wnętrza dopełnia neogotyckie wyposażenie od ołtarza głównego, poprzez przyścienne ołtarze boczne, ambonę z figurami Ewangelistów na koszu oraz chrzcielnicę z grupą chrztu, prospekt organowy i Stacje Drogi Krzyżowej. Na ścianie nawy, ponad wejściem do kruchty znajduje się niewielkich rozmiarów obraz Josepha Fahnrotha z przedstawieniem św. Urbana.

Święty Urban

Namalowany przez Josepha Fahnrotha wizerunek św. Urbana znajduje się w nawie, nad południowym wejściem do świątyni. Niewielkich rozmiarów obraz, mający kształt prostokąta zwieńczonego łukiem ostrym został oprawiony w drewnianą, rozbudowaną ramę z kolumienkami i szczytem dekorowanym żabkami, sterczynami i kwiatonem. W centrum przedstawienia ukazano popiersie św. Urbana w stroju pontyfikalnym. Na tle architektury i egzotycznego krajobrazu święty wznosi prawą dłoń w geście błogosławieństwa nad znajdującymi się przed nim płodami rolnymi: kłosami zbóż i kiśćmi winogron, trzymanymi przez skrzydlate putto.

Zabytek dostępny.

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 09 - 08 - 2016 r.