Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

Adres
Posadów

Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. tomaszowski, gm. Telatyn

Grodzisko stanowi pozostałość bardzo dobrze zachowanego prawdopodobnie grodu wczesnośredniowiecznego, a także późnośredniowiecznego gródka rycerskiego, z którym są łączone do dziś widoczne wały i fosa.

W wyniku nieprowadzenia w obrębie grodziska prac rolnych (z wyjątkiem majdanu) zachowała się na jego terenie roślinność endemiczna - niewystępująca już ob. w okolicy, ale niegdyś tutaj powszechna.

Usytuowanie i opis

Grodzisko zlokalizowane ok. 1 km na północny zachód od zabudowań wsi Posadów, na wysokim cyplu lessowym (232 m n.p.m.) wysuniętym od północy w dolinę Kamionki - dopływu Huczwy. Obecnie określane nazwami „Zamczysko”, „Okopek”, „Okopik” lub „Okopy Chmielnickiego”. Całe założenie o pow. ok. 1 ha jest mocno wyeksponowane w terenie. Grodzisko ma kształt pierścieniowaty - w przybliżeniu kolisty majdan o wymiarach od 58 do 79 m (między szczytami wałów), otoczony podwójnym wałem wysokości do 5 m i fosą szerokości 8 m, ciągnącą się między wałami. W zewnętrznym wale ziemnym od strony północno-wschodniej występuje przerwa szerokości 6,60 m, najprawdopodobniej pozostałość d. bramy. Wał zewnętrzny jest także przecięty po stronie południowej na odcinku 16 m.

Historia

Osada otwarta i prawdopodobnie grodzisko funkcjonowały na terenie ob. wsi Posadów we wczesnym średniowieczu (od IX do XI wieku). W XIV w. założono na miejscu wczesnośredniowiecznego osadnictwa gródek rycerski na kopcu. Usypano (nadsypano?) wówczas wały ziemne i wykonano lub tylko przegłębiono fosę. Gródek funkcjonował do końca XV wieku.

Wieś Posadów wiąże się z własnością rycerską, później szlachecką. Grodzisko nie występuje w dawniejszych źródłach pisanych. Najstarsza informacja pisana na temat obiektu pochodzi z końca XIX w. - w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego podano, że w Posadowie znajduje się „czworoboczne zamczysko opasane podwójnym wałem podkowiastym, obejmujące około 1,5 morga przestrzeni”. W 1837 r. odkryto przypadkowo na grodzisku elementy uzbrojenia: szyszak, naramiennik i ostrogę, w 1858 r. znaleziono siekierkę krzemienną.

Stan i wyniki badań

Prace archeologiczne na stanowisku prowadzili w 1973 r. Irena Kutyłowska i Andrzej Hunicz. Były to badania sondażowe o niewielkim zakresie. Założono trzy wykopy rozpoznawcze: pierwszy na kulminacji wału wewnętrznego do połowy szerokości fosy, drugi na osi północ-południe przy północnym krańcu majdanu, trzeci na osi wschód-zachód przy wschodniej krawędzi majdanu. Plan sytuacyjno-wysokościowy stanowiska wykonali J. Harasimowicz w 1973 r. oraz K. Bęcek i J. Smok w 1985 roku. Badania powierzchniowe Archeologicznego Zdjęcia Polski na stanowisku przeprowadził w 1985 r. W. Koman. W trakcie badań udokumentowano nawarstwienia kulturowe i zarejestrowano zabytki ruchome - głównie fragmenty naczyń glinianych, fragment szkła, fragmenty kości zwierzęcych. Stwierdzono, że wał i fosa powstały równocześnie - czas ich wybudowania i użytkowania, jak wskazują występujące w cienkiej warstwie kulturowej w fosie ułamki cegieł i fragmenty naczyń, należy odnieść do XIV i XV wieku. Na majdanie gródka stwierdzono dużą miąższość warstw kulturowych (nie dochodząc do calca), ale z braku ruchomego materiału zabytkowego z tych nawarstwień nie można było ich powiązać z osadnictwem wczesnośredniowiecznym czy średniowiecznym. W wykopie założonym w pobliżu przewężenia łączącego majdan gródka z wierzchowiną wału zarejestrowano warstwę przepalonej gliny, która pochodzi prawdopodobnie z umocnień, być może wczesnośredniowiecznych.

Zabytek dostępny. Grodzisko leży na trasie szlaków turystycznych „Szlak Chopinowski” i „Szlak cerkiewny”.

Oprac. Ewa Prusicka-Kołcon, OT NID Lublin, 20.08.2015 r.

 

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Daniel Knap.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_06_AR.1759, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_AR.2248034