Spoczywają na nim m.in. ostatni właściciele dóbr z rodu Württembergów, potomkowie założycieli Carlsruhe. Oprócz układu zachowały się także zabytki sztuki sepulkralnej w postaci m.in. rzeźb figuralnych, stel, obelisków i płyt.

Historia

Książę Karl Christian Erdmann, który w poł. XVIII w. założył Pokój (ówczesne Carlsruhe, wzorowane na badeńskim Karlsruhe), tak jak większość pierwszych mieszkańców, był wyznania ewangelickiego. Wyznaczając lokalizację przyszłego zboru (1765-1775) na głównej osi centralnego założenia, obok wytyczono parcelę pod cmentarz, który ostatecznie założono w 1755 r.

Opis

Cmentarz położony jest na wschód od kościoła Zofii, na podłużnej działce. Otoczony jest ogrodzeniem w formie ceglanych, tynkowanych słupów z deskowym płotem między nimi. Bramę od zachodu wyznaczają figury aniołów umieszczone na słupach. Układ kwater jest czytelny, główna aleja przebiega wzdłuż cmentarza z zachowanym starodrzewem. Nagrobki pochodzące z XIX i XX w. powstały w stylistyce klasycystycznej, secesyjnej, modernistycznej. Znajdziemy nagrobki wykonane z kamienia, drewniane i żeliwne, z ceramicznymi tablicami inskrypcyjnymi. Przybierają one formę stel, płyt leżących, krzyży, obelisków, rzeźb figuralnych. Pojawia się również typowy dla XIX/XX w. motyw pnia dębu. Znajduje się na nim klasycystyczny nagrobek nadleśniczego Heinricha v. Burgsdorf (zm. 1806) i jego żony autorstwa Johanna Gottfrieda Schadowa, z kamienną rzeźbą stojącej przy kolumnie kobiety. Na kolumnie z inskrypcjami poświęconymi stała urna z płaskorzeźbionym popiersiem zmarłego - dziś nieistniejąca. Nagrobki kamienne noszą często sygnatury kamieniarzy z Namysłowa. Tuż przy grobowcu pastora Hugona Pudella (zm. 1976) i jego żony Erny stoi rzeźba Chrystusa z klęczącą u jego stóp kobietą z 1911 r., sygnowana przez Fr. Brodaufa. Pochodzi ona z Dąbrówki Dolnej, gdzie do ok. 1930 r. pełniła rolę pomnika przed kościołem parafialnym. Z uwagi na specyfikę materiału coraz mniej zachowanych jest ceramicznych tabliczek inskrypcyjnych, monochromatycznych oraz zdobionych malowaną barwną winoroślą. Były one umieszczane na kamiennych lub żeliwnych nagrobkach. Oprócz pomników znajdziemy także żelazne ogrodzenia, przykłady sztuki kowalskiej o m.in. secesyjnych formach. Nagrobki i towarzyszące im kute ogrodzenia wymagają renowacji.

Cmentarz jest użytkowany, dostępny.

Oprac. Joanna Szot, OT NID w Opolu,