Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela


kościół koniec XIV w. Piszkowice

Adres
Piszkowice

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. kłodzki, gm. Kłodzko

Kościół pw.Św. Jana Chrzciciela w Piszkowicach jest jednym z wiejskich kościołów na Ziemi Kłodzkiej mających późnogotycki rdzeń i detal.

Został zbarokizowany w formach dojrzałego baroku, może z udziałem budowniczych czynnych przy przebudowie piszkowickiego pałacu, a następnie standardowo przebudowany w XIX w. (wprowadzenie transeptu).

Historia

Piszkowice położone przy starym trakcie handlowym z Kłodzka do Broumova wzmiankowane w 1340. W tym też roku odnotowane istnienie kościoła. Obecny wzniesiony w 1 poł. XIV w. jako murowany, gotycki. W 1428 r. zniszczony przez husytów. W latach 1561-1622 użytkowany przez protestantów. W 1622 r. przywrócony katolikom i wówczas, w czasie wojny trzydziestoletniej i oblężenia Kłodzka wykorzystywany na cele militarne (Blockhaus). Ponownie parafialny, z własnym duchownym dopiero od 1644 r. Zbarokizowany z zachowaniem gotyckich: nawy, prezbiterium i wieży. Wieża może podwyższona. Nakryta barokowym hełmem. W jej elewacji zachowany kamienny, późnogotycki portal. W latach ok. 1720-1736 dobudowana do nawy, od pn. kaplica w stylu dojrzałego baroku. Zapewne też wówczas lub ok. poł. XVIII w. wykonany płycinowo kształtowany ramowy podział elewacji nawy. Na pocz. XIX w. przekształcony portal w wieży (wtórny klucz) oraz wykonane jego nowe drzwi. W 1 poł. XIX w. zbudowane kruchta pd. i może obecny chór muzyczny (neoklasycyzm z elementami późnego baroku). Następnie, w 1866 r. kościół powiększony od wsch. Na miejscu rozebranego prezbiterium wzniesiony transept z emporami, w który włączona barokowa kaplica. Od wsch. dostawiona do niego (na osi kościoła) dwukondygnacjowa przybudówka z zakrystią wyglądająca jak prezbiterium. Rozwiązanie takie nietypowe i rzadkie. Elewacje nowej części kościoła dostosowane do wyglądu elewacji nawy. Zachowana neoklasycystyczna kruchta pd. Widoczne również cechy neostylów szkoły berlińskiej 3 ćw. XIX w., ale bez dominacji żadnego. I tak neoklasycystyczne gzymsowania, profilowany portal zakrystii i trójkątne szczyty ramion transeptu zestawione z półkolistymi gzymsami nadokiennymi na konsolkach (styl arkadowy), z neogotyckimi oknami górnej kondygnacji wieży oraz z neoromańskim jej zwieńczeniem i hełmem. W końcu XIX w. wnętrze kościoła ozdobione polichromią dekoracyjną i przedstawieniami figuralnymi w stylu historyzmu, neobaroku łączonego z neoklasycyzmem.

Opis

Kościół par. Św. Jana Chrzciciela orientowany, murowany, tynkowany, jednonawowy z transeptem powiększonym o kaplicę, ze wsch. przybudówką w formie prezbiterium, z zach., czworoboczną wieżą oraz z kruchtą pd. Elewacje korpusu z oknami dolnymi i górnymi (w osiach) oraz z artykulacją w formie płycinowo kształtowanego podziału ramowego i profilowanych gzymsów. Obramienia okienne profilowane, nad górnymi oknami łukowe gzymsy na konsolkach z motywami roślinnymi. W elewacji zakrystii kamienny profilowany portal w formach typowych dla 2 poł. XIX w. Szczyty transeptu i zakrystii pd. trójkątne. Wieża zach. z elewacjami z podziałem ramowym. Zwieńczona trójkątnymi szczytami i ostrosłupowym hełmem. W jej elewacji frontowej późnogotycki, ostrołuczny, sfazowany portal z wtórym kluczem zdobiony motywem muszli lub rozet o promienistym układzie. Wnętrze kościoła na planie litery T. Archiwolta łuku tęczowego (przed którym ołtarz) zamurowana od wsch. Ujęta profilowanym obramieniem. Nawa wydłużona. Jej wnętrze bez artykulacji, tylko na wsch. skrajach jej ścian płytkie, obramione nisze na ołtarze boczne. Nawa nakryta stropem z sufitem i częściowo sklepieniem zwierciadlanym (nad skrzyżowaniem z transeptem). Ku temu skrzyżowaniu otwarte ramiona transeptu zawierające empory z pełnymi balustradami w stylu neoklasycyzmu łączonego z neobarokiem. Od strony skrzyżowania konstrukcja transeptu wzmocniona na każdej kondygnacji wąskimi kolumnami i filarami wspierającymi podciągi. W transepcie stropy. W pn. ścianie nawy i przy pn. ramieniu transeptu półkolista, wysoka arkada barokowej kaplicy nakrytej sklepieniem kolebkowym z lunetami i dekorowanej sztukateriami. Przyłucza łuku tęczowego, sklepienie zwierciadlane nad skrzyżowaniem, stropy i nisze okienne ozdobione dekoracyjną polichromią w stylu historyzmu. Ponadto na sklepieniu zwierciadlanym oraz na stropie nawy przedstawienia figuralne. Wyposażenie kościoła złożone z: ołtarza głównego Św. Jana Chrzciciela z 2 bramkami (neoklasycyzm, ok. 1830, obraz, 1887), z dwóch ołtarzy bocznych Św. Jana Nepomucena i Matki Boskiej (barok-rokoko, ok. poł. XVIII w.), z ołtarza w kaplicy, pw. Dusz Czyścowych (barok, 1 poł. XVIII w.), z ambony (historyzm, 2 poł. XIX w.), prospektu organowego (barok, 1 poł. XVIII w.) i chrzcielnicy (historyzm, k. XIX w.).

Zabytek dostępny przez cały rok.

Oprac. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 11.04.2017 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.75646, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.85553