Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela


kościół XIV w. Piekary

Adres
Piekary

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. średzki, gm. Udanin

Kościół par.pw. św. Jana Chrzciciela jest przykładem skromnej wiejskiej świątyni barokowej.

Historia

Kościół w Piekarach wzmiankowano jako parafialny po raz pierwszy w 1347 r., kiedy patronat nad świątynią przeszedł na rzecz klasztoru Benedyktynek w Strzegomiu. Od poł. XVI w. do 1654 r. obiekt był filialnym kościołem ewangelickim z parafią w Konarach. Po rekatolizacji został w 1666 r. podniesiony do funkcji świątyni parafialnej, aby następnie między 1810 a 1825 r. zmienić status na kościół filialny, należący do parafii w Jaroszowie. Parafię w Piekarach erygowano ponownie w 1900 roku. Pierwotny, średniowieczny kościół został w znacznym stopniu uszkodzony w czasie pożaru w 1719 roku. Odbudowano go w 1723 r. w stylu barokowym, prawdopodobnie z wykorzystaniem wcześniejszych reliktów. W 1829 r. na nowo wzniesiono wieżę, na której zawisły dwa dzwony z 1522 i 1557 roku. Kościół restaurowano w 2. poł. XIX w. i w 1929 r. - zapewne wtedy wzniesiono przy wieży dwa aneksy, sytuując w południowym z nich klatkę schodową. Świątynia była remontowana w 1962 r. (reperacja dachu i malowanie), w latach 1967-1968 i w 1973 roku.

Opis

Kościół, usytuowany w centralnej części wsi, jest otoczony cmentarzem założonym w XIV w. i ogrodzonym kamiennym murem. Budowla orientowana, murowana z kamienia i cegły (wieża), tynkowana, założona na planie prostokąta, jednonawowa, z prezbiterium zamkniętym trójbocznie od zewnątrz i półkoliście od wewnątrz. Przy prezbiterium od północy niewielka zakrystia. Trójprzęsłową nawę poprzedza boniowana wieża na rzucie kwadratu, z kruchtą w przyziemiu. Wieżę ujmują gzymsy i mocno wyładowany, uproszczony, konsolkowy gzyms koronujący. Przy wieży dwa aneksy - w jednym z nich schody prowadzące na emporę. Elewacje nawy, prezbiterium i zakrystii zwieńczone gzymsami, na elewacji południowej umieszczone daty „1929” i „1973”. Nawa i prezbiterium nakryte ceramicznym dachem dwuspadowym, przechodzącym nad prezbiterium w trójspadowy. Nad zakrystią i aneksami dachy pulpitowe. Hełm wieży niski, czterospadowy, kryty blachą. Wnętrze salowe, nakryte sklepieniem kolebkowym z lunetami na gurtach, spływających na przyścienne pilastry w porządku toskańskim. Na ścianach prezbiterium i nawy neobarokowe polichromie. Ołtarz główny późnobarokowy (pocz. XVIII w.), ołtarze boczne neogotyckie (przeł. XIX i XX w.), ambona barokowa (poł. XVIII w.), prospekt organowy neoklasycystyczny (XIX w.), chrzcielnica gotycka (1492). Na cmentarzu barokowa rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII wieku.

Zabytek dostępny.

Oprac. Beata Sebzda, OT NID we Wrocławiu, 18.08.2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: gotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.82591, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.110834