mazowieckiego Królestwa Polskiego, posiada dużą wartość artystyczną i historyczną.

Historia

Pierwszy drewniany ratusz umiejscowiony na środku rynku w Piasecznie spłonął w czasie pożaru miasta w XV wieku, na przestrzeni wieków był kilkukrotnie odbudowany i zniszczony. Ostatni drewniany budynek ratusza wybudowany na mocy przywileju Augusta III z 1740 roku w centralnym punkcie rynku został spalony przez Rosjan w1794 roku. w czasie insurekcji Kościuszkowskiej. Nowy murowany ratusz wybudowano zgodnie z nakazem władz rosyjskich w linii domów stojących przy rynku. Gmach powstał w latach w 1823-1824 wg. projektu czołowego architekta klasycyzmu Hilarego Szpilowskiego, pełniącego funkcję budowniczego woj. mazowieckiego Królestwa Polskiego, projektanta kilku innych ratuszy na Mazowszu m.in. w Warce, Grójcu i Mogielnicy. Dwukondygnacyjny murowany gmach z czterokondygnacyjną wieżą wybudował architekt Kazimierz Najmski. W 1835 roku. Sebastian Latośkiewicz wykonał restaurację zniszczonego budynku. W 1928 roku. z okazji dziesięciolecia odzyskania niepodległości ratusz został przebudowany, na potrzeby Magistratu adaptowano piętro budynku, wcześniej użytkowane jako mieszkalne.

Nie wiadomo kiedy na szczycie wieży ratusza pojawił się znak półksiężyca, upamiętniający wizytę w Piasecznie w 1777 roku posła tureckiego Naman-Beja. W 1948 roku umieszczono na wieży godło miasta, pierwotnie nieprawidłowo przedstawiało kozła, dopiero w 1990 roku po zakończeniu remontu ratusza zamieniono je na wizerunek barana, polski herb szlachecki Junosza, którym pieczętowały się niektóre mazowieckie rody. W 1969 roku z okazji 540 rocznicy nadania praw miejskich na wieży ratusza wprowadzono zegar ufundowany przez piaseczyńskich rzemieślników. Od 1990 roku w ratuszu mieści się Urząd Stanu Cywilnego.

Opis

Ratusz usytuowany jest w północnej pierzei rynku (Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego1) w narożniku przy kościele św. Anny. Budynek założony na planie kwadratu, murowany z cegły, otynkowany, dwukondygnacyjny na sklepionych piwnicach. Dach czterospadowy, kryty blachą miedzianą. Czterokondygnacyjna kwadratowa w rzucie wieża, lekko wysunięta z osi elewacji południowej fasady. Wieża przykryta silnie spłaszczonym czteropołaciowym dachem kopulastym, zakończonym na szczycie półksiężycem. Fasada rozczłonkowana trzema gzymsami kordonowymi. Prostokątne otwory okienne i blendy są regularnie rozmieszczone. W przyziemiu od strony południowej i zachodniej okna umieszczono w półkoliście zamkniętych wnękach, przy czym w południowej fasadzie zwieńczone kluczami z maseczkami. Układ wnętrz jest dwutraktowy z klatką schodową na osi, nad frontowym wejściem mały balkon o żeliwnej balustradzie. Po obu stronach głównego wejścia do budynku znajdują się dwie tablice kommemoratywne: poświęcona Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, odsłonięta w 1990 roku oraz poświęcona Wincentemu Witosowi, odsłonięta w 2004 roku.

Obiekt dostępny dla zwiedzających w godzinach otwarcia Urzędu Stanu Cywilnego.

Oprac. Anna Dymek, NID OT w Warszawie, 31.10.2014 r.