Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny


kościół 1348 r. Piaseczno

Adres
Piaseczno

Lokalizacja
woj. pomorskie, pow. tczewski, gm. Gniew - obszar wiejski

Kościół należy do najcenniejszych zabytków architektury na Pomorzu.Poprzez swą gotycką architekturę związany jest z fundacją krzyżacką, w XVII w.

- dzięki patronatowi starosty gniewskiego, późniejszego króla Jana III Sobieskiego - odzyskał świetność po zniszczeniach wojennych. Od wieków kościół słynie jako sanktuarium maryjne - kult figury Matki Boskiej z Dzieciątkiem oficjalnie zatwierdzony w 1649 r.

Historia

Parafia w Piasecznie należy do najstarszych na Pomorzu Gdańskim, jej erygowanie w 1220 r. związane jest z działalnością hiszpańskiego zakonu kalatrawensów. Z fundacji wielkiego mistrza Heinricha Dusemera, w 1348 r. rozpoczęto budowę kościoła (prezbiterium). W 2 poł. XIV w. wzniesiono przesklepiony, trójnawowy korpus, w początkach XV w. powstała zakrystia i wieża. W okresie drugiej wojny szwedzkiej (lata 20. XVII w.) kościół zostały uszkodzony. W 1676 r. król Jan III Sobieski, jako starosta gniewski, sfinansował jego odbudowę (budowniczy Bartel Ranisch wykonał nowe sklepienia i kryptę grzebalną pod prezbiterium). W 2 ćw. XVIII w. nadbudowana została wieża (nowy hełm i mechanizm zegarowy), w latach 1755-59 dobudowano dwie boczne kaplice i kompletnie wyposażono wnętrze.

Opis

Kościół usytuowany w centrum wsi, na wzgórzu, przy głównej drodze wiejskiej. Orientowany, otoczony cmentarzem przykościelnym z murem ogrodzeniowym i starodrzewem. Kościół gotycki z barokowymi kaplicami i górnymi kondygnacjami wieży. Kościół halowy, trójnawowy, czteroprzęsłowy z węższym, dwuprzęsłowym prezbiterium zamkniętym wielobocznie. Od zachodu kwadratowa wieża, od północy przy prezbiterium prostokątna zakrystia. Barokowe kaplice św. Józefa i MB Szkaplerznej (na nieregularnych rzutach zbliżonych do czworoboku) usytuowane po obu stronach naw. Bryła rozczłonkowana złożona z wysokiej, trzykondygnacyjnej wieży z hełmem, korpusu nawowego nakrytego wysokim dwuspadowym dachem, prezbiterium o niższym od korpusu, dwuspadowym dachu wielobocznie zamkniętym od wschodu i dwóch wysokich kaplic z dachami prostopadłymi do kalenicy nawy. Świątynia wzniesiona z cegły na kamiennej podmurówce, elewacje licowane cegłą (wątek gotycki), w obrębie kaplic elewacje tynkowane. W nawie głównej i w prezbiterium sklepienie gwiaździste, w nawach bocznych sklepienia krzyżowo-żebrowe, w zakrystii kolebkowe, w kruchcie pod wieżą kryształowe. Dachy o konstrukcji drewnianej, kryte dachówką ceramiczną, hełm kryty blachą. Ceglane elewacje korpusu i prezbiterium z wyodrębnioną częścią cokołową, rzędem wysokich ostrołukowych okien w tynkowanych, rozglifionych ościeżach i płaskim fryzem pod gzymsem wieńczącym. W obrębie prezbiterium fryz ceramiczny z inskrypcją (gotycka minuskuła). Szczyty korpusu nawowego schodkowe, z ostrołukowymi blendami, lizenami przechodzącymi w sterczyny i ażurowymi wimpergami. Gotycki partie wieży dekorowane gzymsami i blendami, w elewacji zachodniej ostrołukowy portal. W elewacjach kaplic naroża podkreślone płaskimi lizenami, szczyty - spływami wolutowymi. Wnętrze korpusu nawowego dzielone dwoma rzędami ośmiobocznych, tynkowanych filarów wspierających ostrołukowe arkady; sklepienia naw dekorowane barokowymi sztukateriami (B. Ranisch). Wyposażenie ruchome z 2 poł. XVIII w. wyróżnia się swym bogactwem i jednorodnością stylową. Najstarszym obiektem jest otoczona kultem drewniana, czternastowieczna figura MB z Dzieciątkiem.

Zabytek dostępny. Zwiedzanie wnętrza przed i po nabożeństwach.

Oprac. Krystyna Babnis, OT NID w Gdańsku, 31.10.2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: gotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_22_BK.56809, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_22_BK.301071