Oryginalna architektura, polichromie i wyposażenie nadają wysoką rangę pępowskiej świątyni.

Historia

Pępowo - wieś gminna w powiecie gostyńskim, położona 8 km na północny zachód od Kobylina. Na początku XII w. osada należała do parafii krobskiej, a dobra do arcybiskupa gnieźnieńskiego. W 1267 r. erygowano parafię pępowską. Kościół wzniesiony zapewne w 2 poł. XV w., został przebudowany około 1610-1625 r. przez właściciela wsi, Andrzeja Konarzewskiego. W 1734 r. burza zerwała dach kościoła i zniszczyła częściowo wieżę. W 1811 r. rozebrano chylącą się ku upadkowi wieżę. Odbudowano ją oraz nadano obecny wygląd świątyni podczas przebudowy dokonanej w latach 1829-1836 sumptem Józefa Mycielskiego, kolejnego właściciela wsi. Autorem projektu przebudowy, która nadała świątyni cechy gotyku romantycznego, był Franciszek Maria Lanci. Kolejną przebudowę przeprowadzono w XX wieku, według projektu z 1918 r. znanego poznańskiego architekta Mariana Andrzejewskiego. W nawie głównej wykuto wtedy sześć dodatkowych okien, które ozdobiono bogatą neobarokową sztukaterią. Zakrystię przeniesiono do kruchty bocznej, a w miejscu dotychczasowej zakrystii założono kaplicę św. Jadwigi.

Opis

Kościół św. Jadwigi w Pępowie jest orientowaną, murowaną z cegły świątynią, pierwotnie w gotycko-renesansową, rozbudowaną w stylu gotyku romantycznego. Korpus kościoła jest trzyprzęsłowy, pierwotnie jednonawowy na rzucie prostokąta, zamieniony na pseudobazylikę przez dobudowę naw bocznych. Przy węższym i niższym, dwuprzęsłowym, zamkniętym wielobocznie prezbiterium, znajduje się od południa ośmioboczna kaplica oraz prostokątna zakrystia od północy. W części zachodniej do korpusu przylega kwadratowa wieża. Pod prezbiterium znajdują się sklepione krypty grobowe. W prezbiterium i nawie głównej zachowane sklepienia kolebkowe z lunetami pokryte późnorenesansową dekoracja stiukową, na którą składają się wałki z liści laurowych, rozety i główki aniołków oraz ornament o motywach okuciowych. W nawie bocznej, północnej, można zobaczyć sklepienia krzyżowo-żebrowe, a w nawie południowej żagielkowe, wsparte na gurtach. Chór muzyczny wsparty jest na trzech pilastrowanych arkadach. Nad chórem znajdują się inicjały AK Andrzeja Konarzewskiego i data 1625. Okna nawy głównej i prezbiterium zamknięte są odcinkiem łuku, pozostałe ostrołukowe z maswerkami. Późnogotyckie prezbiterium wsparte jest szkarpami dwuskokowymi. Elewacje wieży i naw dekorowane bogato w stylu gotyku romantycznego. 30-metrowa wieża, oszkarpowana na narożnikach jest zwieńczona krenelażem, jej ściany są rozczłonkowane oknami ostrołukowymi i bliźnimi, ozdobione smukłym arkadowaniem ostrołukowym oraz fryzami o motywach rozet i arkadek. Nawy boczne i kaplica opięte szkarpami zwieńczonymi pinaklami. Otynkowane ściany kaplicy są bogato zdobione dwukondygnacjowymi arkadowaniami z glazurowanej cegły. Kościół pokryty jest dachem dwuspadowym, krytym dachówką nad nawą główną i prezbiterium, nad nawami bocznymi dachy pulpitowe, nad kaplicą dach namiotowy. Nad nawą znajduje się chorągiewka z datą 1637. Nad prezbiterium zachowana więźba dachowa z XVII w.

Na szczególną uwagę zasługuje ołtarz główny, wykonany na zlecenie Wojciecha Konarzewskiego, w stylu barokowym, który stanowi bogatą oprawę cennego obrazu Wniebowzięcia i Koronacji Najświętszej Marii Panny, pędzla Bartłomieja Strobla. Przedstawione na obrazie postaci mają twarze osób współczesnych malarzowi. Chrystus - króla Władysława IV, Najświętsza Maria Panna - królowej Cecylii Renaty, Aniołowie - kasztelanek Ossolińskich, Apostołowie - oblicza senatorów, a niewierny Tomasz - portret fundatora kościoła Andrzeja Konarzewskiego. W jednym z późnoklasycystycznych ołtarzy bocznych wisi późnogotycki krucyfiks z ok. 1530 r. Kościół jest otoczony murem ceglanym z ostrołukowymi arkadami z ok. poł. XIX w

Obiekt dostępny dla zwiedzających. Więcej informacji można znaleźć pod adresem www.parafia.pepowo.pl.

Oprac. Beata Marzęta, OT NID w Poznaniu, 31.10.2014 r.