Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św.św. Andrzeja i Jakuba - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św.św. Andrzeja i Jakuba


kościół XVIII w. Pawłowiczki

Adres
Pawłowiczki, Kościelna 3

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. kędzierzyńsko-kozielski, gm. Pawłowiczki

Zbudowany w latach 1782-3, a rozbudowany na początku XX wieku z wykorzystaniem form barokowych, katolicki kościół pw.

św. Andrzeja i Jakuba stanowił przeciwwagę dla budynków powstających na potrzeby wspólnoty Braci Morawskich, którzy osiedlili się w Pawłowiczkach w 1779 roku.

Historia

Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z XIII wieku. Obecny kościół został zbudowany w latach 1782-83. W roku 1786 z fundacji Marii Anny Halam v. Cziczyn do kościoła została dobudowana zakrystia oraz postawiono plebanię. W 1936 roku kościół powiększono dodając do niego nawy boczne i nową wieloboczną zakrystię. Po zniszczeniach wojennych kościół został odbudowany w 1946 roku.

Opis

Kościół położony jest w północno-wschodniej części miejscowości na niewielkim wzniesieniu, otoczony murowanym, otynkowanym ogrodzeniem ze znajdującą się na osi kościoła, zwieńczoną trójkątnym naczółkiem, bramką wzniesioną w 1 poł. XIX wieku. W wewnętrzną ścianę ogrodzenia wmurowane zostały XIX-wieczne płyty nagrobne. Na południe od kościoła, za jego ogrodzeniem znajduje się cmentarz. Pierwotnie kościół pomyślany był jako jednonawowy z prezbiterium skierowanym na północny wschód. Obecnie, po przebudowie z początku XX wieku, jest to trójnawowa bazylika z trójbocznie zamkniętym prezbiterium oraz z prostokątnymi dobudówkami po obu jego stronach i wieloboczną zakrystią umieszczoną od strony północno-wschodniej. Od strony południowo-zachodniej znajduje się, wtopiona w korpus kościoła, dwukondygnacyjna wieża, a po obu jej stronach kręcone klatki schodowe. Nawa główna i północna nawa boczna nakryte są wspólnym dachem dwuspadowym, natomiast nawa boczna południowa nakryta jest dachem pulpitowym. Kaplice i zakrystia kryte są dachami wielopołaciowymi, a wieża zwieńczona jest hełmem baniastym. Kościół jest murowany z cegły i otynkowany. Elewacje zewnętrzne są gładkie z zaokrąglonymi narożnikami i owalnymi otworami okiennymi w prezbiterium, zakrystii i w nawach bocznych oraz zamkniętymi odcinkiem łuku w nawie głównej i kaplicach. Okna ujęte są opaskami wykonanymi w tynku. Elewacja południowo-zachodnia kościoła jest w zasadniczej części trójosiowa, ze środkową osią nieznacznie wysuniętą przed korpus. W dolnej strefie osi środkowej znajduje się prostokątny otwór wejściowy, ponad nim otwór okienny zamknięty łukiem pełnym. Powyżej oś środkowa przechodzi w dwukondygnacyjną, czworoboczną wieżę ujętą po bokach trójkątnymi półszczytami oraz podzieloną gzymsami koronującymi. W zachodniej elewacji wieży znajduje się owalny otwór okienny, a ponad nim z trzech stron otwory okienne prostokątne (od wschodu blenda), zamknięte łukiem pełnym oraz wkomponowana w łamaną linię gzymsu koronującego tarcza zegarowa. Wewnątrz prezbiterium ma kształt absydy z dwiema symetrycznie rozmieszonymi po obu stronach ołtarza głównego półkolistymi arkadami, w których znajdują się wejścia do zakrystii. Nieco większe arkady znajdują się na połączeniu nawy głównej z bocznymi. Ściany w nawie głównej dodatkowo artykułowane są pilastrami, na których spoczywają odcinki gzymsu. Nawy przesklepione są sklepieniami kolebkowymi z lunetami. Z pierwotnego wyposażenia zachowały się dwa dzwony z połowy XV wieku oraz kamienna tablica z herbem i inskrypcją odnoszącą się do fundacji plebanii i zakrystii (1786 r.) oraz XVIII-wieczna ambona.

Zabytek dostępny.

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 18.11.2014 r.

 

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BK.17892, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BK.15813