Historia

Na terenie obecnej wsi Parkowo położone było pierwotnie miasteczko Sławkowo, jednak jego pierwotne rozplanowanie nie jest obecnie zachowane. W XVI w. miejscowość była własnością rodziny Grudzińskich, w XVII — Grzymułtowskich, w XVIII w. — Rydzyńskich, Grzymułtowskich, w pierwszej poł. XVIII w. — Rydzyńskich, w drugiej połowie — Rostworowskich i Kołaczkowskich, w XIX w. — Garbowskich. Parafia po raz pierwszy wzmiankowana została w 1425 roku. Kościół, przejściowo użytkowany w XVII w. przez protestantów, został rozebrany około 1650 roku. Na jego miejscu wzniesiono w 1667 roku nową drewnianą świątynię.

Kościół wzniesiony został w latach 1770-1802 nakładem Jana Franciszka Rostworowskiego, starosty żytomierskiego oraz gen. Adama Grabowskiego i jego żony Ludwiki z Turnów. W 1845 r. został konsekrowany. W 1853 roku przeprowadzono jego restaurację, wymieniając m. in. pokrycie dachu; ponowne remonty przeprowadzono w latach 1870-71. W latach 1975-1977 przeprowadzony został kolejny remont kościoła, m. in. osuszono jego mury, do ołtarza głównego przeniesiono obraz Matki Boskiej z ołtarza bocznego oraz zlikwidowano ambonę.

Opis

Kościół usytuowany jest na wzniesieniu we wsch. części wsi, przy skrzyżowaniu dróg ze Słomowa do Wełny i z Rożnowa do Józefowa.

Murowany z cegły kościół pw. św. Małgorzaty został wzniesiony w barokowo-klasycystycznym stylu. Jest świątynią o układzie centralnym na rzucie koła, z rozplanowaną na planie koła nawą i niższym od niej obejściem pełniącym funkcje prezbiterium, kaplic bocznych i chóru muzycznego. Wyższa od obejścia nawa jest nakryta kopułą na wysokim tamburze z okrągłymi oknami i otwarta arkadami na osiem niższych od niej naprzemiennie większych i mniejszych względem siebie pomieszczeń wzniesionych na rzucie owalu, połączonych ze sobą arkadowymi przejściami. Wyższe, sklepione półkopulasto kaplice mieszczą ołtarz główny (wschodnia), ołtarze boczne (północna i południowa) oraz wsparty na koszowej arkadzie chór muzyczny (zachodnia), mniejsze, sklepione owalnymi ogzymsowanymi kopułkami, pełnią funkcję komunikacyjną.

Dach kościoła pokryty jest blachą, nad kopułą nawy zwieńczony hełmem stożkowym z kulą i krzyżem. Nad obejściem położony jest wygięty dach półkopulasty. Na ścianie zewnętrznej obejścia, rozczłonkowanej pilastrami, osadzone są naprzemiennie okna oraz wnęki. Wejście do kościoła, zamknięte łukiem odcinkowym, zwieńczone jest tablicą z datą „1780” oraz owalnym oknem. Kościół otoczony jest murowanym z cegły i otynkowanym ogrodzeniem z bramą i dwiema furtkami.

Przy kościele, po jego wsch. stronie usytuowana jest drewniana dzwonnica konstrukcji słupowej, wzniesiona w 1. poł. XIX w., kryta namiotowym blaszanym dachem, z półkolistymi prześwitami w górnej części szalowania jej ścian.

Kościół dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.

Oprac. Tomasz Łuczak, OT NID Poznań, 18-04-2017 r.