Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki filialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej - Zabytek.pl

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki filialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej


kościół 1712 r. Palczewo

Adres
Palczewo, 42

Lokalizacja
woj. pomorskie, pow. nowodworski, gm. Ostaszewo

Rzadki i cenny przykład drewnianej architektury sakralnej na Żuławach.Z surowością i prostotą bryły kościoła kontrastuje bogaty i barwny osiemnastowieczny wystrój.

Historia

Tradycja funkcjonowania w Palczewie kaplicy sięga późnego średniowiecza, choć wiadomo o niej jedynie tyle, że nosiła wezwanie maryjne i była filią kościoła w Borętach, ok. poł. XVII w. popadła zaś w ruinę. Społeczność ewangelicka, wzmiankowana w Palczewie od 1. poł. XVII stulecia, dopiero w 1712 r. wzniosła własną świątynię. Bryła tej budowli pozostała prawie niezmieniona do dziś, jedynie w latach 70. XIX w. dodano sygnaturkę. W 1949 r. budynek przejęli katolicy i od tego czasu pełni on funkcję kościoła fil. parafii Boręty. W 1989 r. obiekt objęto wpisem do rejestru zabytków, w 2007 r. wykonano gruntowną konserwację, wymieniając część belek ścian zewnętrznych, szalowanie szczytów i gontowe pokrycie. Prace konserwatorskie we wnętrzu doprowadziły do odsłonięcia barokowej polichromii prospektu organowego, empory i ławek. Przywrócono również pierwotny kolor stropu, zrekonstruowano brakujące elementy rzeźbiarskie i uzupełniono złocenia. Na ścianie południowej zrekonstruowano kwatery boazeryjne i odtworzono malowidła na podstawie pierwowzoru ze ściany północnej. W 2008 r. kościół w Palczewie uzyskał wyróżnienie w konkursie „Zabytek Zadbany”.

Opis

Kościół usytuowany w centrum wsi, po zachodniej stronie głównej drogi biegnącej równolegle do koryta Wisły, orientowany, o prostej i surowej bryle, bez cech stylowych. Dach dwuspadowy z niewielką sygnaturką we wschodniej części kalenicy. Wzniesiony na rzucie prostokąta (12 x 8 m), z niewielką kruchtą od zachodu. Drewniany, zrębowy. Dach kryty gontem, sygnaturka kryta blachą miedzianą. Narożniki elewacji osłonięte deskami, na elewacjach południowej i północnej rząd czterech okienek - umieszczony wysoko pod okapem dachu. Na krótszych elewacjach niewielkie okna w partii szczytu. Wejście główne od zachodu przez niewielką kruchtę, wejście boczne - do zakrystii - w elewacji północnej. Wnętrze niewielkie, salowe, z wydzielonym od wschodu (za ołtarzem) niewielkim aneksem zakrystyjnym, oświetlone wzdłuż dłuższych boków rzędem okien. Wyróżniającym elementem jest deskowy pułap osłaniający więźbę dachową - pozioma belka stężająca konstrukcję pełni funkcję belki tęczowej wydzielającej część prezbiterialną. Ruchome barokowe wyposażenie obejmuje m.in.: ołtarz główny i ambonę z pierwotnego ołtarza kazalnicowego, grupę Ukrzyżowania, wiszącą figurę anioła, zespół ławek dla wiernych, emporę i pochodzący z 1686 r. prospekt organowy. Barwne polichromie z przedstawieniami figuralnymi i ornamentalnymi - pokrywające ściany, emporę, drzwi, prospekt organowy, a nawet ławki - stanowią interesujący przykład ludowego baroku.

Dostęp do zabytku ograniczony. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu w biurze parafialnym w Borętach.

Oprac. Krystyna Babnis, OT NID w Gdańsku, 27.07.2014 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Radosław Białk.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_22_BK.39608, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_22_BK.282534