Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

most na rz. Mała Panew - Zabytek.pl

most na rz. Mała Panew


most 1827 r. Ozimek

Adres
Ozimek

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. opolski, gm. Ozimek - miasto

Most w Ozimku jest wybitnym zabytkiem z zakresu budownictwa inżynieryjnego, a także najstarszym żelaznym mostem wiszącym na kontynencie.

Jest jednym z dwóch istniejących do dziś, wykonanych w hucie Malapane mostów (drugi znajduje się w Charlottenburgu), zachowanym przy historycznym założeniu przemysłowym huty.

Historia

Prace przy budowie mostu rozpoczęto w 1825 r., zakończono w 1827 r. Został on wykonany przez pracowników Pruskiej Królewskiej Huty Malapanew w Ozimku, z zastosowaniem rozwiązań technicznych autorstwa mistrza hutniczego Karla Schotteliusa. Most łączący brzegi Małej Panwi tuż przy zabudowaniach huty był główną przeprawą na odcinku wielu kilometrów oraz dumą okolicy. W 1938 r. oddano do użytku nową bramę główną huty, a przechodzącą przez jej teren drogę do Opola zastąpiono nową trasą, omijającą teren zakładu i most. Służącą przez wiele lat konstrukcję osłabiały kolejne powodzie, a w 1945 r. poważnie uszkodziły próbujące przeprawy czołgi. Po tym incydencie most został wyłączony z ruchu kołowego, a w roku 2008, w wyniku pogarszającego się stanu technicznego - całkowicie zamknięty. Po przekazaniu obiektu Gminie Ozimek w 2009 r. rozpoczęto działania mające na celu uratowanie zabytku. Kompleksowe prace renowacyjne dotyczyły wszystkich elementów rozłożonego na pojedyncze części mostu. Jest on laureatem nagrody „Zabytek Zadbany” w 2012 r. oraz nagrody „Footbridge 2014” w kategorii konstrukcji odrestaurowanych.

Opis

Most znajduje się przy bramie wjazdowej na teren huty „Mała Panew”, nad rzeką o tej samej nazwie. Jest to wisząca przeprawa jednoprzęsłowa, ze ściągiem napinającym w poziomie jezdni, posadowiona niemal prostopadle do osi rzeki. Most wykonano w stalowo - żeliwnej konstrukcji wiszącej, z dwoma zakotwionymi w przyczółkach pylonami. Pojedynczy pylon złożony jest z dwóch słupów w formie ściętych, ażurowych ostrosłupów (każdy słup wykonany jest z czterech odlewanych kratownicowych płyt) oraz łączącej je poprzecznie na wysokości głowic ażurowej, ozdobnej belki. Na belkach umieszczono reliefy z datą budowy mostu „1827” i nazwą huty „MALAPANE”. Na pylonach zawieszone są cztery pary stalowych cięgien, łączonych za pomocą nakładek i sworzni w ogniwa łańcuchowe, zakotwionych w niszach fundamentowych usytuowanych poniżej poziomu terenu. Na cięgnach podwieszone są wieszaki z pojedynczych prętów, na nich z kolei - poprzecznice jezdni, pokrytej drewnianymi krawędziakami. Cięgna, wieszaki i sworznie są odlewane lub kute, w konstrukcji wykorzystano też elementy walcowane. Przyczółki mostu są murowane z cegły i oblicowane kamieniem granitowym. Odległość między pylonami wynosi 31,40 m (100 stóp), szerokość mostu 6,5 m, wysokość pylonów - 5,92 m.

Obiekt ogólnodostępny, iluminowany

Oprac. Ewa Kalbarczyk-Klak, NID OT w Opolu, 3.10.2014 r.

 

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Jarosław Bochyński (JB).

Rodzaj: most

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  metalowe

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BL.12879, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BL.3618