Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

d. zespół klasztorny Bernardynów - Zabytek.pl

d. zespół klasztorny Bernardynów


klasztor przełom XVII/XVIII w. Ostrzeszów

Adres
Ostrzeszów, Leśna 5

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. ostrzeszowski, gm. Ostrzeszów - miasto

Zespół klasztorny oo.bernardynów, obecnie ss.nazaretanek w Ostrzeszowie należy do najokazalszych zabytków monastycznych w Wielkopolsce.

Nieprzekształcone wnętrze kościoła z jego zachowanym wyposażeniem i wystrojem jest świadectwem bogactwa dewocji czasów baroku.

Historia

Ostrzeszów uzyskał prawa miejskie w 1283 roku. W następnych wiekach korzystne położenie miasta na szlaku handlowym łączącym Wrocław z Toruniem poprzez Kalisz doprowadziło do jego rozwoju. W XIV wieku Kazimierz Wielki w ramach budowy systemu obronnego Polski wzniósł w Ostrzeszowie zamek, którego pozostałości w postaci baszty zamkowej zostały zachowane do czasów obecnych. Od XVI wieku do czasu utraty niepodległości przez I Rzeczpospolitą miasto było siedzibą starostwa, rozszerzając terytorialnie te funkcję o obszar zlikwidowanego sąsiedniego niegrodzkiego starostwa grabowskiego. W XIX wieku Ostrzeszów podupadł na znaczeniu, pozostając jednak siedzibą powiatu do 1932 r. i podejmując ponownie tę funkcję w latach 1954-1975 i po 1999 roku. Drewniany zespół klasztorny oo. bernardynów, wzniesiony w 1633-1638 roku przez Andrzeja Siewierskiego, starosty ostrzeszowskiego i Mikołaja Szyszkowskiego, sędziego wieluńskiego, po spaleniu go w czasie najazdu szwedzkiego w 1656 roku został odbudowany w latach 1680-1740 jako murowany w obecnej formie. Kościół klasztorny pw. św. Michała Archanioła został konsekrowany w 1741 roku. W XVIII w. po jego pd. stronie wzniesiono niewielką kaplicę św. Judy Tadeusza. W 1840 r. nastąpiła kasata zakonu bernardynów. Od 1933 r. objęły go w użytkowanie ss. nazaretanki. W latach 1939 i 1945-1948 zespół został wyremontowany, m.in. w 1946 r. odnowiona została polichromia we wnętrzach kościoła.

Opis

Zabudowania klasztorne położone są na niewielkim wzniesieniu. Od strony pd. otoczone są murowanym z cegły starym ogrodzeniem, częściowo oszkarpowanym, w którym umiejscowiona jest flankowana pilastrami bramka o trzech przejściach, zwieńczona falistym szczytem z datą 1784.

Barokowy kościół pw. św. Michała Archanioła jest świątynią orientowaną, murowaną z cegły i otynkowaną. Do nieco szerszej, czteroprzęsłowej nawy przylega dwuprzęsłowe, półkoliście zamknięte prezbiterium, nad którego absydą wznosi się barokowa wieżyczka na sygnaturkę. Kościół nakryty jest dachami dwuspadowymi. Ściany zewnętrzne są oszkarpowane. Wejście do kościoła w ścianie pd. ujęte jest flankowanym pilastrami portalem.

Nawa i prezbiterium sklepione są kolebkowo z lunetami na gurtach. Prezbiterium wydziela od nawy smukły półkolisty łuk tęczowy. Ściany kościoła podzielone są zdwojonymi pilastrami toskańskimi. Pod chórem muzycznym, którego balustrada ozdobiona jest napisem upamiętniającym konsekrację kościoła, mieści się przedsionek łączący w ścianie zach. świątynię z klasztorem. Położone pod nawą sklepione półkoliście podziemia o polichromowanych ścianach (malowidła zachowane częściowo) są w części zach. podzielone niskimi filarami na trzy nawy.

Wnętrza kościoła zdobi późnobarokowa polichromia wykonana w 1740 r. przez Antoniego Ignacego Linke, z przedstawieniami m.in. Adoracji Hostii przez chóry świętych i męczenników na sklepieniu prezbiterium, Sądu Ostatecznego na ścianie tęczy, Trójcy Świętej, NMP Niepokalanie Poczętej, Świętej Rodziny adorowanej przez św. Franciszka na sklepieniu nawy, a także sceny Ukrzyżowania z Matką Boską oraz św. św. Marią Magdaleną i Janem na ścianie zachodniej. Ponadto na ścianach umieszczone są 23 herby rodzin szlacheckich z okolic Ostrzeszowa. Wyposażenie kościoła stanowią m.in. barokowe ołtarze główny i boczne, ambona i konfesjonały. Uwagę przykuwa również ozdobny nagrobek Jerzego Floriana Karsznickiego (zm. 1742), stolnika wieluńskiego herbu Jastrzębiec oraz jego żon Barbary z Drohojow i Ludwiki z Iwańskich.

Murowany i otynkowany budynek klasztoru przyległego od pn. do kościoła został wzniesiony na planie krzyża. Nakryty jest dwuspadowymi dachami. Niektóre pomieszczenia parteru są sklepione krzyżowo, w pozostałych częściach budynku piętra rozdzielane są stropami drewnianymi.

Na pd. od kościoła usytuowana jest barokowa murowana i otynkowana kaplica św. Judy Tadeusza, wzniesiona na rzucie kwadratu ze ściętymi narożnikami, sklepiona kopulasto i nakryta ośmiopołaciowym namiotowym dachem z kamienną rzeźbą św. Michała Archanioła.

Kościół dostępny dla zwiedzających z zewnątrz. Msze Św. w niedziele o godz. 7.30 i 9.00, w dni powszednie o 18.00, w święta w dni pracy o godz. 8.00 i 16.00.

oprac. Tomasz Łuczak, 16-11-2015 r.

Rodzaj: klasztor

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_ZE.51039, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_ZE.6071