Historia

Zabytkowa cerkiew powstała w 1706 r. staraniem ks. Teodora Bieleckiego. Zbudował ją cieśla Nazaron, wykorzystując elementy pierwszej, mniejszej cerkwi unickiej, która istniała w tej wsi już w 1660 r. Inwentarz z 1726 r. podaje, że nowa świątynia składała się z nawy, prezbiterium i babińca z wieżą, otoczonego przy tym poddaszkami. W drugiej połowie XVIII w. obiekt rozbudowano dodając do prezbiterium dwie zakrystie: północną i wschodnią. W latach 1875-1919 cerkiew służyła wyznawcom prawosławia. Przemalowano wtedy jej wnętrze i zmieniono wystrój, poza tym w 1912 r. przeprowadzono gruntowny remont. Od 1919 r. świątynia służy wyznawcom kościoła rzym.-kat.; początkowo jako kaplica, od 1922 r. jako kościół nowo utworzonej parafii. Wiązało się to z remontami wewnętrznymi i zewnętrznymi w latach dwudziestych i trzydziestych minionego wieku, w tym z budową nowego ołtarza głównego i wymianą gontowego pokrycia dachu. Kolejne remonty w latach 50. i 60. związane były z malowaniem wnętrza, zabezpieczaniem stolarki, dachu i elewacji. W latach 1994-96. wykonano zaawansowane prace remontowo-koserwatorskie obejmujące dach, stropy, wieżę, szalunki zewnętrzne i kontynuowano je na początku obecnego wieku w odniesieniu do wnętrza i wystroju kościoła.

Opis

Cerkiew - ob. kościół, stoi pośród luźnej zabudowy wsi, po wschodniej stronie drogi, na działce ogrodzonej parkanem i otoczonej drzewami. Tuż za nią znajduje się cmentarz parafialny, a po przeciwnej stronie szosy - plebania. Cerkiew została wzniesiona w konstrukcji zrębowej z bali sosnowych wzmocnionych lisicami i pokrytych zewnętrznym szalunkiem. Budowla jest orientowana i ma układ trójdzielny, składający się z kwadratowej nawy, prostokątnego prezbiterium (z dwiema zakrystiami) i z babińca, nad którym wznosi się czworoboczna wieża-dzwonnica o konstrukcji słupowo-ramowej. Babiniec od frontu i z boków otaczają podcienia wsparte na słupach. Nad babińcem, powyżej szerokiej obdasznicy, piętrzy się wieża wyróżniająca się bogatym, wyciętym w deskach ornamentem ścian oraz ośmioboczną wieżyczką z cebulastym hełmem, obitą blachą i zakończoną krzyżem. Podobna wieżyczka wyrasta z kalenicy nawy i prezbiterium. Dachy świątyni są strome, czterospadowe i pokryte gontem. Wydatne okapy (przedłużone nad zakrystiami) zakończone lambrekinowymi ornamentami. Drzwi wejściowe z babińca do nawy zdobi malowidło „Chrystus Emanuel”, a ich nadproże zawiera napisy w języku starocerkiewnym z informacją o budowniczym cerkwi, jej fundatorze i dacie budowy. We wnętrzu nawy znajduje się chór muzyczny wsparty na dwóch słupach i zabezpieczony „tralkową” balustradą wyciętą z desek. Prezbiterium otwiera się w stronę nawy arkadą łuku tęczowego z odsłoniętą w czasie ostatnich prac konserwatorskich starocerkiewną dekoracją malarską, która przestawia: „Ukrzyżowanie”, „Chrzest Chrystusa” oraz „Wniebowstąpienie”. Ołtarz główny i dwa boczne zawierają elementy o formach barokowych i rokokowych.

Zabytek dostępny. Możliwość zwiedzania wnętrza po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Jan Niedźwiedź, OT NID w Lublinie, 9.10.2014 r.