grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl
Adres
Orszymowo
Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. płocki, gm. Mała Wieś
Stanowisko archeologiczne w Orszymowie należy do skupiska grodzisk z rejonu Płocka.
Usytuowanie i opis
Grodzisko o miejscowej nazwie „Kopiec” znajduje się około 200 metrów na północ od kościoła w Orszymowie, za zabudowaniami wsi. Położone jest na niewielkim cyplu prawego brzegu strumienia o nazwie Ryksa, jednego z dopływów Wisły. Od południa i zachodu odcięte jest rowem. Grodzisko ma kształt regularnego kopca o średnicy około 40 metrów u podstawy i wysokości około 6 metrów. Grodzisko jest obecnie częściowo zadrzewionym nieużytkiem.
Historia
W kronice Długosza grodzisko wspominane jest jako „castrum Orzimow”. Gród, będący ośrodkiem władzy lokalnego feudała, miał zostać zniszczony w trakcie najazdów bałtyjskich pod wodzą księcia Trojnata w latach 1258 - 1264. W. Szymański datuje grodzisko na wiek XIII. Na stanowisku, na tzw. wtórnym złożu, znaleziono fragmenty przywiezionych skądinąd naczyń ceramicznych z XI - XII wieku i okresu wpływów rzymskich (I - IV w. n.e.).
Stan i wyniki badań
Pierwsze badania inwentaryzacyjne i weryfikacyjne grodziska przeprowadzone zostały przez Zakład Polskiego Atlasu Archeologicznego w roku 1957. Badania sondażowe pod kierownictwem W. Szymańskiego odbyły się w roku 1966. W roku 1989 grodzisko zostało zarejestrowane w programie Archeologicznego Zdjęcia Polski.
Wykop badawczy w roku 1966 otwarto w północno-wschodniej części majdanu, czyli wewnętrznej części grodziska. Pośrodku kopca odnaleziono pozostałości zniszczonej przez pożar budowli o ścianach drewnianych oblepionych gliną. Wzniesiono ją na planie prostokąta, na nasypie ziemnym umocnionym kamieniami. Podstawa konstrukcji miała co najmniej 6 m średnicy zagłębiona była na około 1,5 metra. Był to najprawdopodobniej stołp - wieża obronna.
Grodzisko leży na gruntach prywatnych.
Oprac. Agnieszka Oniszczuk, OT NID w Warszawie, 22.09.2014 r.
Rodzaj: grodzisko
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_14_AR.42323, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_AR.1721749