Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół obiektów hydroinżynieryjnych na kanale Młynówka - Zabytek.pl

zespół obiektów hydroinżynieryjnych na kanale Młynówka


przełom XIX/XX w. Opole

Adres
Opole

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. Opole, gm. Opole

Jaz oraz śluza kanału Młynówka stanowią charakterystyczny element techniczny fragmentu kanału, przepływającego niemal bezpośrednio przez centrum starego miasta Opola.

Jako obiekty hydro-inżynieryjne współpracujące ze sobą od połowy XIX w., stanowią przykład XIX-wiecznej myśli technicznej. Są one obecnie bardzo dobrze rozpoznawalnym elementem krajobrazu najstarszego fragmentu Opola zwanego Opolska Wenecją.

Historia

W XIX wieku koryto opolskiej Młynówki służyło jako towarowy port przeładunkowy. Żegluga odbywała się na lewym, bocznym ramieniu kanału. Wówczas na Młynówce istniał jaz ruchomy, iglicowy. Tuż obok jazu zbudowano (ok. 1860 r.) śluzę małą, komorową, dla pokonania stopnia wodnego. W roku 1911 przebudowano jaz ruchomy na jaz stały.

Opis

Jaz usytuowany jest na 155 kilometrze rzeki Odry, na Młynówce, na wsch. od ulicy Piastowskiej. Celem budowy jazu było spiętrzenie wody dla uzyskania większej głębi żeglugowej, a tym samym umożliwienie zwiększenia załadunku barek rzecznych czego konsekwencją było większe zanurzenie jednostek. Światło jazu to 38,7 metra. Poszur zbudowany jest z granitu podobnie jak progi jazu, natomiast przyczółki wykonano z kamienia. Obiekt nie posiada urządzeń elektrycznych, zamknięcia jazu stanowią konstrukcje segmentowe o napędzie ręcznym. Śluza położona jest na tej samej wysokości, co jaz. Komora śluzy liczy 56,8 m długości użytkowej. Szerokość użytkowa to 7,5 m, głębokość na progach przy normalnym stanie wody: próg górny - 2,16 m, próg dolny - 2,38 metra. Głowa górna i dolna wykonane są z kamienia, cegły oraz betonu; komora z kamienia i betonu. Wysokość ścian komory to 6,9 m. Czas całkowity napełniania wodą - 15 minut. Wrota górne i dolne składają się z dwóch identycznych segmentów o wymiarach 6,51 x 4,5 m. Zamykanie wrót odbywa się za pomocą napędu ręcznego.

Zabytek dostępny.

oprac. Aleksandra Ziółkowska, NID OT w Opolu, 05-12-2015 r.