Budynek wzniesiony z kamienia wapiennego, materiału budowlanego charakterystycznego dla regionu.

Historia

Hrabia Andreas Renard, ówczesny właściciel zamku w pobliskich Strzelcach Opolskich, w 1825 r. założył w Olszowej hodowlę koni wyścigowych. W pozostałych zabudowaniach folwarcznych, skupionych wokół dwóch podwórzy, hodowano także owce i bydło. Po 1945 r. folwark należał do Skarbu Państwa. Zakupiony przez osobę prywatną, w ostatnich latach został zrewitalizowany. Na pobliskim terenie powstał Park Miniatur Sakralnych, otwarty w 2014 r., a w części wybudowanej w 1912 r. stajni obecnie znajduje się pensjonat.

Opis

Zespół folwarczny w Olszowej położony jest ok. 5 km na południe od Strzelec Opolskich. Zabudowania folwarczne skupione były wokół dwóch podwórzy po obu stronach drogi, w zachodniej części wsi. Po stronie południowej, wokół większego podwórza, znajdowały się stajnie, obora, spichlerz oraz budynki gospodarcze i mieszkalne, a także ogród. Do dziś zachowały się budynki położone w ciągu wzdłuż ul. Hodowlanej - spichlerz, obora oraz stajnia, zlokalizowana na zachód od wjazdu na podwórze. Budynek wzniesiony na rzucie mocno wydłużonego prostokąta, dwukondygnacyjny, w części wschodniej z użytkowym poddaszem. Kryty dachem naczółkowym, którego przedłużona południowa połać tworzy obszerny okap. Ściany zostały wymurowane z łamanego kamienia wapiennego i cegły. Ozdobny charakter elewacji uzyskano zestawiając biel kamienia z czerwoną cegłą, z której wykonane są m.in. obramienia otworów okiennych oraz nawiązujący do neogotyku detal architektoniczny. Stajnie mieściły się w przyziemiu, górna kondygnacja oraz wschodnia część budynku użytkowane były jako spichlerz. Układ elewacji odzwierciedla wewnętrzne podziały, wynikające z pełnionych funkcji. Dłuższe elewacje zachodniej części są jedenastoosiowe, z wejściem od strony podwórza. Okna w przyziemiu są szerokie, zamknięte łukiem odcinkowym, górne - w kształcie wąskich prostokątów, ujęte po dwa w ceglane obramienia. W elewacji północnej pomiędzy oknami, w co trzeciej osi znajduje się duży, prostokątny otwór załadunkowy. Elewacja południowa jest w górnej części przesłonięta okapem oraz podpierającym go belkowaniem, z powodu ukształtowania terenu jest ona nieco wyższa od północnej. We wnętrzu stajni znajdują się sklepienia żaglaste, wsparte na dwóch rzędach kolumn. Środkiem biegnie korytarz, po bokach znajdują się boksy dla koni, z kamiennymi żłobami. Boczne elewacje wschodniej, magazynowej części są pięcioosiowe. W przyziemiu znajdują się okna o kształcie analogicznym jak sąsiednie, w ceglanych i kamiennych obramieniach. Górne okna, prostokątne i zamknięte łukiem, zebrane są parami i umieszczone we wspólnych, także zamkniętych łukiem wnękach. Pomiędzy nimi znajduje się otwór wjazdowy, nad nim - obszerna wnęka z otworem załadunkowym ujętym dwoma okienkami. Najbardziej dekoracyjny układ ma wschodnia elewacja szczytowa, dzielona w poziomie gzymsami, w pionie - lizenami oraz dodatkowo ceglanymi i kamiennymi obramieniami wokół wnęk i umieszczonych w nich otworów okiennych i załadunkowych. W niewielkiej blendzie widnieje data budowy budynku: „1912”. Nad kondygnacjami wschodniej części znajdują się belkowe stropy, nad przejazdem stropy odcinkowe. Pierwotny układ wnętrza został przekształcony podczas adaptacji do nowej funkcji.

Z zewnętrz obiekt dostępny. Wnętrza zachodniej części niedostępne, wschodniej - po uzgodnieniu lub dla gości hotelowych.

Oprac. Ewa Kalbarczyk-Klak, NID OT w Opolu, 13.11.2015 r.