Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół pałacyku Henryka Sienkiewicza - Zabytek.pl

zespół pałacyku Henryka Sienkiewicza


pałac 1900 r. Oblęgorek

Adres
Oblęgorek, Aleja Lipowa 24

Lokalizacja
woj. świętokrzyskie, pow. kielecki, gm. Strawczyn

Umiejętne połączenie pochodzących z różnych czasów części obiektu w eklektycznym pałacyku, usytuowanym w malowniczym otoczeniu krajobrazowego parku.

Istotnym elementem jest też zatrzymana w aurze wnętrz i eksponatach obecność naszego wybitnego pisarza - Henryka Sienkiewicza.

Historia

Obecny kształt pałacyku powstał na początku XX wieku w wyniku rozbudowy, przebudowy i włączenia wcześniej tu istniejących budynków. Te wcześniejsze budynki powstały jako dworki myśliwskie - rodziny Tarłów (pałacyk postawiony w latach 1864-1883, obecnie wschodnie skrzydło budynku) - i rodziny Halików (wystawiony w 1895 roku jako zachodnia, dobudowa, obecnie środkowa część obiektu). W 1900 roku komitet obchodów jubileuszowych Henryka Sienkiewicza zakupił dworek i przekazał go w darze pisarzowi, i w latach 1900-1902 architekt Hugo Kudera wybudował w Oblęgorku nowy pałacyk, włączając w jego obręb wcześniej istniejące budynki (nieznacznie przekształcone). Powstał wtedy eklektyczny budynek o willowej architekturze z widocznymi elementami drewnianej konstrukcji i zdobień. Równolegle w otoczeniu powstał krajobrazowy park w stylu angielskim zaprojekowany przez Franciszka Szaniora. Sienkiewicz wprowadził się do pałacyku w 1902 roku i przebywał w nim z rodziną głównie w miesiącach letnich. Opuścił Oblęgorek w sierpniu 1914 roku, przed I wojną światową, zabezpieczając wyposażenie i pamiątki. Rodzina i spadkobiercy pisarza (żona i dzieci) powrócili po wojnie urządzając tu swój dom. W czasie okupacji budynek na krótko zajęli Niemcy niszcząc część wyposażenia i substancji, ale większość rzeczy udało się uratować deponując je u okolicznych gospodarzy. Reforma rolna w 1945 roku objęła i majątek Sienkiewiczów w Oblęgorku; pozostawiono im część ziemi i przeniesiono do pobliskiej rządcówki, a  pałacyk przekazano do użytkowania dla lubelskiego UMCS (praktycznie użytkowała go spółdzielnia rolnicza). W 1949 roku zdewastowany budynek zwrócono rodzinie Sienkiewiczów, a dzieci pisarza - Henryk i Maria, przekazały w 1956 roku pałacyk wraz z parkiem na cele muzealne. Po niezbędnym remoncie, w 1958 roku zostało tu otwarte Muzeum Henryka Sienkiewicza. Odzyskane czy też zakupione wyposażenie i pamiątki pozwoliły początkowo na działalność tylko w części parteru, ale sukcesywnie powiększano ekspozycję, oddając w 1974r, cały parter na cele muzealne. W latach 60-tych i 70-tych XX wieku przeprowadzano wymianę ścian drewnianych na murowane oraz wymianę więźby i stropów i zapewniono wygodny dojazd do obiektu. Od 1976 roku muzeum stało się Oddziałem Muzeum Narodowego w Kielcach. W końcowych latach XX wieku obiekt był kilkakrotnie modernizowany i remontowany bez zmian w bryle i wyglądzie; porządkowane i pielęgnowane było też otoczenie. Dopełniające inwestycje remontowe podjęto na początku XXI wieku - elewacje poddano gruntownej renowacji, zmodernizowano instalacje wewnętrzne i powiększono ekspozycję.

Opis

Na wpisany do rejestru zabytków zespół składają się pałacyk i park; założenie leży w silnie pofalowanym terenie, na północ od wsi, a prowadzi do niego poczwórna aleja lipowa zakończona bramą (powstałą na początku XX wieku w stylu neogotyckim) i kontynuowana drogą na wzgórze pod pałacyk. Część parkowa ma nieregularny plan, wydłużony na osi północ-południe i zajmuje południowe i zachodnie zbocze wzgórza. Jest to park krajobrazowy, ukształtowany swobodnym rozmieszczeniem polan oraz grup drzew i krzewów;  w jego obrębie występuje kilka drzew pomników przyrody. Położony w centralnej części parku pałacyk jest budynkiem o nieregularnym, rozczłonkowanym planie, z ryzalitami, półokrągłą wieżą od wschodu i loggią od południa, a z tarasami od południa i zachodu. Jest w zasadzie jednokondygnacyjny, ale z częścią poddasza w formie pięterek oraz znacznym podpiwniczeniem. Poszczególne części nakryte są dachami o zróżnicowanym układzie i wysokości; elewacja frontowa poprzedzona podjazdem i gankiem posiada bogate zdobienie architektoniczne. W części południowej widoczne są drewniane elementy konstrukcji dachów, balkonów i ganków. Układ wewnętrzny odzwierciedla fakt połączenie różnych obiektów, a korpus główny ma w zasadzie dwutraktowy, swobodny plan wynikający  z architektury budynku. Pomieszczenia zajęte są głównie przez ekspozycję muzealną, urządzoną w większości oryginalnymi meblami, obrazami, tkaninami i drobnymi pamiątkami (z czasów, kiedy mieszkał w nim Henryk Sienkiewicz). Zgromadzono też pokaźny zbiór dokumentów i fotografii związany z osobą pisarza.

Zabytek dostępny w godzinach pracy Muzeum.

Oprac. Włodzimierz Pedrycz, 10.04.2015 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Jarosław Bochyński (JB).

Rodzaj: pałac

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_26_ZE.22608, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_26_ZE.652