cerkiew greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego, ob. kościół filialny rzymskokatolicki - Zabytek.pl
cerkiew greckokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego, ob. kościół filialny rzymskokatolicki
Adres
Obarzym, 52
Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. brzozowski, gm. Dydnia
Stanowi ona także świadectwo po greckokatolickiej ludności wsi.
Historia
Cerkiew we wsi Obarzym powstała w 1828 r. jako świątynia filialna parafii gr.-kat. w Izdebkach. Wybudowano ją na miejscu starszej świątyni, która istniała już w 3 ćw. XVIII w. Nową cerkiew zawdzięczamy staraniom Tekli z Bogdańskich Pohoreckiej i ks. Iwana Dobrzańskiego. W 1926 r. cerkiew została odnowiona. Po II wojnie światowej opuszczona. 16.X.1947 r. przejęta na własność Skarbu Państwa i przekazana w użytkowanie parafii w Dydni, pełniła przez pewien czas funkcję punktu katechetycznego. 04 sierpnia 1965 r. władze państwowe zamknęły i zaplombowały świątynię. W nocy 30 listopada 1969 r. miejscowi wierni zajęli dawną cerkiew. Następnie w latach 1970-71 przeprowadzono jej remont. Wtedy też częściowo zmieniono bryłę przekształcając formę sygnaturki. Zmieniono także otwory okienne w części prezbiterialnej z owalnych na prostokątne, zlikwidowano ikonostas i chór muzyczny. Kościół został poświęcony 10 stycznia 1971 r. przez biskupa Ignacego Tokarczuka.
Opis
Cerkiew zlokalizowana została w zach. części Obarzyma, ok. 30 m na pólnoc od drogi przebiegającej przez wieś. Świątynia usytuowana powyżej drogi, na sztucznie rozplanowanym placu na stoku wzgórza. Orientowana, o układzie centralnym, nietypowym jak na drewnianą cerkiew z tego terenu. Cerkiew wybudowana na planie wydłużonego ośmioboku, na osi wschód-zachód. Charakteryzuje ją zwarta bryła, przekryta ośmiopołaciowym dachem o centralnie umieszczonej wąskiej i wysokiej sygnaturce. Budowla została posadowiona na kamiennej podmurówce. Ściany drewniane, konstrukcji zrębowej, z zewnątrz obite gontem, a wewnątrz ściany i strop obite boazerią. Dach i hełm sygnaturki pokryty blachą. Trzon sygnaturki podobnie jak ściany obity gontem. Elewacje świątyni pozbawione dekoracji architektonicznej. Elewacja frontowa (zachodnia) jednoosiowa, elewacje boczne dwuosiowe (otwory w centrum i ścianie prezbiterium). Na elewacji wsch. zawieszono drewniany krucyfiks. Wnętrze cerkwi jednoprzestrzenne, przekryte stropem płaskim. Część prezbiterialna wydzielona podwyższeniem o jeden stopień. Zabytkowe wyposażenie stanowią dwie tablice epitafijne: jedna poświęcona Tekli Pohoreckiej (zm. 1846), druga Ludwikowi Wisłockiemu (zm. 1848).
Dostęp do zabytku ograniczony. Obiekt dostępny z zewnątrz. Ewentualna możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.
Oprac. Beata Kuman, 17.12.2014 r.
Rodzaj: cerkiew
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_18_BK.9278, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_18_BK.178498