Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

Bastion św. Jadwigi - Zabytek.pl

Bastion św. Jadwigi


architektura obronna 1643 r. Nysa

Adres
Nysa, Piastowska 19

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. nyski, gm. Nysa - miasto

Bastion św.Jadwigi w Nysie, z uwagi na swój układ przestrzenny oraz kompozycyjny całości założenia, jest cennym przykładem XVIII-wiecznej architektury obronnej.

Historia

Bastion wybudowany został w r. 1643, a następnie przebudowany w l. 1742-1758 według projektu gen. G.C. Walware. Składa się z nasypów ziemnych i ceglano-kamiennych budowli kazamatowych, powstałych w latach 1771-1776. W okresie oblężenia Twierdzy Nysa przez wojska francuskie w 1807 r., na terenie bastionu urządzono laboratorium, w którym przygotowywano amunicję dla walczącej załogi. Przed rokiem 1859 kazamaty bastionu były wykorzystywane w charakterze koszar wojsk saperskich. Od 29-08-1870 r. w kazamatach bastionu przebywało ok. 500 francuskich jeńców wojny francusko-pruskiej.

Po I wojnie światowej obiekt sprzedano prywatnemu właścicielowi. Obecnie mieści się w nim m.in. centrum informacji turystycznej.

Opis

Obiekt usytuowano w pn. części plantów starego miasta, w kwartale otoczonym ulicami: Forteczną, Armii Krajowej, Wincentego Pola i Piastowską.

Bastion założono na planie pięcioboku, z pięciobocznym dziedzińcem otwartym od strony południowo-wschodniej. Bryłę bastionu tworzą tzw. szyje, działobitnie oraz nasyp ziemny, obecnie nieregularny o wys. ok. 7,5 m, ze spadkami na zewnątrz, zakończony pionowymi ścianami od strony dziedzińca. Dwukondygnacyjną budowlę kazamatową, obejmującą 4 z 5 boków bastionu, założono na planie zbliżonym do podkowy. Trzydziestodziewięcioosiową elewacją artykułowano otynkowanymi lizenami w wielkim porządku i prostokątnymi otworami okiennymi zamkniętymi odcinkiem łuku. Na krańcach elewacji znajdują się płytkie, boniowane ryzality. W centralnej części wbudowano kamienny ryzalit z półkolistym wejściem, ze zwornikiem z monogramem FR (Friedrich Rex - Król Fryderyk) i datą 1775.

W każdym z 23 wewnętrznych segmentów znajdują się sklepione kolebkowo pomieszczenia forteczne. W trakcie środkowym usytuowano klatkę schodową. Zewnętrzny obwód kazamat, stykający się z nasypem, stanowi sklepiony kolebkowo korytarz z czterema okrągłymi kominami wentylacyjnymi. W sekcjach zewnętrznych korytarz poszerza się, tworząc dwie dwutraktowe, barokowe działobitnie.

Z oryginalnego wyposażenia bastionu zachowała się pierwotna, XVIII-wieczna klatka schodowa z kutą, żelazną balustradą oraz 6 szt. XIX-wiecznych drzwi zewnętrznych (płycinowych), oryginalna stolarka okienna (krosnowa) oraz żeliwne kominki wentylacyjne (przewody).

Obiekt dostępny dla zwiedzających. Działa w nim m.in. informacja turystyczna.

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 05.12.2015 r.

Rodzaj: architektura obronna

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BL.8177, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BL.2973