Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

ratusz - Zabytek.pl

Adres
Nowe Warpno, Plac Zwycięstwa 1

Lokalizacja
woj. zachodniopomorskie, pow. policki, gm. Nowe Warpno - miasto

Unikatowy w krajobrazie kulturowym Pomorza Zachodniego przykład ryglowego, ratusza miejskiego z końca XVII w.

Wieża ratuszowa z barokowym hełmem jest przykładem transpozycji form budownictwa sakralnego do funkcji świeckich, stanowiąc dominantę architektoniczną miasta. Obiekt o pierwotnej formie architektonicznej i całościowo zachowanej ryglowej konstrukcji ścian.

Historia

Budynek został wzniesiony w 1697 r., na miejscu wcześniejszego (gotyckiego) ratusza, spalonego w 1692 r. podczas wielkiego pożaru miasta. Pierwsza wzmianka o ratuszu w Nowym Warpnie pochodzi z 1556 r. W 1885 i 1894 r. dokonano remontu wnętrza ratusza oraz elewacji. Na pocz. XX w. dobudowano od wschodu ryglową remizę strażacką, która była skomunikowana z ratuszem. Po 1945 r. budynek pełnił (do 1948 r.) funkcję siedziby Miejskiej Rady Narodowej; od 1948 r. nieużytkowany przez 10 lat z powodu złego stanu technicznego. Po remoncie w l. 60. XX w. ponownie pełni funkcje siedziby władz samorządu gminnego. W 2011 r. ratusz został poddany kompleksowym pracom remontowo-konserwatorskim; w 2012 r. wyróżniony w konkursie MKiDN pn. „zabytek zadbany”.

Opis

Ratusz zlokalizowany jest w płn.-zachodniej części miasta, pośrodku niewielkiego rynku (ob. pl. Zwycięstwa), w osi założenia urbanistycznego. Forma architektoniczna, ukształtowanie bryły ze szczytową wieżą oraz kompozycja drewnianego szkieletu nawiązują do barokowych budowli sakralnych. Budynek wzniesiono na planie prostokąta o wymiarach 17,7 x 8,8 m (na średniowiecznych, ceglano-kamiennych fundamentach), frontem zwrócony w kierunku płd.-zachodnim. W szczycie płn.-zachodnim wyprowadzona jest (częściowo z obrysu budynku) kwadratowa wieża, o boku 3,2 m. Do ściany płn.-wschodniej przylega XX-wieczna remiza, obecnie część administracyjna urzędu. Ratusz to budynek dwukondygnacjowy, podpiwniczony, nakryty dachem dwuspadowym. Czterokondygnacjowa wieża zwieńczona jest barokowym hełmem, z ośmioboczną latarnią oraz wysoką iglicą. Dawna remiza o rozczłonkowanej bryle, parterowo-dwukondygnacyjna, nakryta dachami dwuspadowymi z facjatką i sygnaturką. Ściany obwodowe wykonane są w konstrukcji ryglowej z ceglanym i tynkowanym wypełnieniem; przyziemie dawnej remizy przemurowane cegłą ceramiczną. Drewniany szkielet konstrukcyjny wykonany z drewna dębowego, tworzy regularną kratownicę, złożoną z rytmicznie rozmieszczonych słupów, osadzonych dołem w podwalinach, połączonych dwoma poziomem ryglami (na kondygnacjach korpusu) i spiętych od góry oczepami. W szczytach znajdują się ukośne zastrzały. Więźba dachowa historyczna, drewniana, o konstrukcji krokwiowo-jętkowej z podwójnymi (ukośnymi) podporami stolcowymi. Hełm wieży wykonany z ośmiu słupów, stężonych zastrzałami i kleszczami. Nad remizą więźba typu krokwiowo-kleszczowego. Pokrycie połaci dachowych korpusu ratusza i dawnej remizy stanowi ceramiczna dachówka karpiówka, ułożona „w koronkę”. Hełm wieży kryty łupkiem i blachą. Stolarka okienna i drzwiowa współczesna, drewniana, odwzorowująca historyczne kształty i podziały. Elewacje ratusza zachowały pierwotną kompozycję i wystrój, oparty na „rysunku” i kolorystyce ścian ryglowych, zaakcentowane wysmukłą bryłą przyszczytowej wieży oraz snycerskim opracowaniem drewnianego szkieletu w szczycie wschodnim. Fasada 4-osiowa, arytmiczna, a elewacje szczytowe 2- i 3-osiowe, o nieregularnych podziałach. Wnętrze ratusza w układzie dwutraktowym, z obszerną sienią (z klatką schodową) w osi wejścia frontowego oraz salą rady miejskiej w części płd.-wschodniej. Na wieży znajduje się historyczny zegar, którego mechanizm został wyprodukowany w 1922 r., w firmie Turmuhren -Fabrik Georg Richter z Berlina. W obrębie piwnicy odsłonięte zostało lico ceglanych ścian dawnego, gotyckiego ratusza.

Własność samorządowa. Obiekt dostępny z zewnątrz.

Oprac. Waldemar Witek, OT NID Szczecin, 10.07.2015 r.

Rodzaj: ratusz

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  szachulcowe

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_BK.110821, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_32_BK.414319