Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół filialny pw. św. Katarzyny - Zabytek.pl

kościół filialny pw. św. Katarzyny


kościół XIV w. Niwiska

Adres
Niwiska

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. zielonogórski, gm. Nowogród Bobrzański - obszar wiejski

Kościół w Niwiskach to cenny przykład wczesnogotyckiej świątyni kamiennej w typie wiejskim.

Należy do najlepiej zachowanych w pierwotnym kształcie budowli tego typu na terenie regionu lubuskiego. Teren kościoła jest otoczony murem z gotycką bramą.

Historia

Kościół został wzniesiony w 2. poł. XIII wieku. W latach 1528-1668 przejęty przez ewangelików. W tym czasie nieznacznie przebudowany, tj. poszerzono okna i wprowadzono do wnętrza empory. Również w tym okresie zastąpiono drewnianą kolebę nad prezbiterium stropem skrzyniowym. W 1766 roku nasadzono hełm na wieżę, zachowany do dziś. Pod koniec XIX stulecia wymieniono gont na dachówkę ceramiczną. Po 1945 roku kościół przejęła ludność polska. Z czasem został opuszczony, a funkcję kultową we wsi przejął dawny zbór ewangelicki. W latach 1964-1973 odsłonięto i poddano konserwacji późnogotycką polichromię we wnętrzu. W 1974 roku świątynia została ponownie przejęta przez parafię.

Opis

Kościół MB Różańcowej znajduje się w centrum wsi, na wyniesieniu. Kolisty plac kościelny jest otoczony kamiennym murem z prostokątną, parterową bramą gotycką, zamkniętą dachem czterospadowym. Kościół jest orientowany. Budowla reprezentuje styl wczesnogotycki. Jest to obiekt murowany z kamienia polnego i rudy darniowej, jednonawowy, z wyodrębnionym prostokątnym prezbiterium, do którego przylega od północy wieża z zakrystią. Nawa i prezbiterium przekryte są dachami dwuspadowymi, trzykondygnacyjną wieżę zamyka dach czterospadowy przechodzący w ostrosłupową iglicę. Pokrycie dachów stanowi dachówka ceramiczna oraz gont na hełmie wieży. Elewacje pozostają nieotynkowane, w wielobarwnej tonacji nadanej przez kamień i rudę darniową. Jedynie partie ościeży otworów okiennych i drzwiowych są otynkowane. Zachowały się pierwotne okna szczelinowe (prezbiterium) i otwory strzelnicze (wieża) oraz dwa ostrołuczne portale z drewnianymi drzwiami zdobionymi gotyckimi okuciami (elewacja południowa). Nawa przekryta jest drewnianym stropem płaskim wspartym na trzech słupach, które dźwigają również unikalną gotycką więźbę dachową. Nad prezbiterium znajduje się strop skrzyniowy, a w partii zakrystii - sklepienie kolebkowe. Północne ściany nawy i prezbiterium są ozdobione późnogotycką polichromią ze scenami biblijnymi. Inne elementy zabytkowego wyposażenia to drewniana rzeźba Matki Bożej z ok. 1520 r., kamienna chrzcielnica z 1583 r., renesansowe i barokowe płyty nagrobne, drewniane empory.

Obiekt dostępny dla zwiedzających. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Marta Kłaczkowska, OT NID w Zielonej Górze, 20.08.2015 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Andrzej Kwasik.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: gotycki

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.33005, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.105927