Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół parkowo-dworski - Zabytek.pl

zespół parkowo-dworski


dwór XVII w. Nikisiałka Mała

Adres
Nikisiałka Mała, 35

Lokalizacja
woj. świętokrzyskie, pow. opatowski, gm. Opatów - obszar wiejski

Typowy „dwór polski”, wzbogacony o ciekawy barokowy przedsionek.Piękna ekspozycja terenowa, z reliktami rozległego parku.

Historia

Dwór powstał prawdopodobnie w XVII w., nic jednak nie wiadomo o jego fundatorach i okolicznościach budowy. W latach 1770-1775 został przebudowany według projektu architekta ks. Józefa Karśnickiego (Karsznickiego), późniejszego budowniczego kościoła benedyktynów na Świętym Krzyżu. W okresie międzywojennym XX w. był własnością rodziny Malinowskich, po drugiej wojnie światowej mieściła się w nim szkoła. Nowy rozdział w historii zespołu dworskiego rozpoczął się w 1976 r., kiedy zakupił go znany kielecki rzeźbiarz Zygmunt Kaczor (wspominany w Nikisiałce do dziś). Rozpoczęto wówczas prace remontowe, które w nieokreślonym zakresie trwają nadal. W 1984 r. wykonano ewidencję parku dworskiego. Zespół dworski jest obecnie własnością prywatną.

Opis

Murowany z cegły i kamienia budynek dworu stoi na wzniesieniu, górującym od strony pn. nad zwartą zabudową wsi, otoczony przez reliktowo zachowany park krajobrazowy. Od strony pd.-zach. znajduje się murowany budynek gospodarczy, o nieokreślonej chronologii, za dworem, na stoku wzgórza, zachowały się ślady tarasów i alei lipowych. Dwór jest parterowy, nakryty wysokim czterospadowym „polskim” dachem łamanym, krytym gontem. Prostokątny w rzucie korpus jest dwutraktowy, rozplanowany symetrycznie; dwa pomieszczenia skrajne w trakcie wschodnim („alkierzyki”) przekryte są sklepieniami krzyżowymi. Elewacje zwieńczone są profilowanym gzymsem okapowym, okna - w zgodzie z rozkładem pomieszczeń - rozmieszczone są symetrycznie. Na osi fasady głównej (zach.) znajduje się przedsionek, którego ściany opinają toskańskie pilastry, a barokowy szczyt zdobiony jest półkolistym naczółkiem i wolutowymi spływami. Okna na bocznych ścianach przedsionka mają wykrój półkolisty, z promienistymi szprosami, również wejście główne zamknięte jest łukiem w kształcie półkola. Stylowy charakter przedsionka jest jedynym elementem budowli, pozwalającym na ogóle określenie okresu jej wzniesienia i przebudowy. Budynek gospodarczy po stronie południowo-zachodniej dworu jest bezstylowy. Zachowany reliktowo park otaczający zabudowę, nosi cechy założenia krajobrazowego, z ewentualnymi śladami wcześniejszego rozplanowania geometrycznego.

Zabytek niedostępny - własność prywatna.

oprac. Aleksandra Ziółkowska, 04-12-2015 r.