Kościół ma wraz ze szczególnie bogatym wystrojem i wyposażeniem wnętrza także wartości artystyczne. Ponadto jest przestrzennie wyeksponowany i malowniczo zaznacza się na stoku Iglicznej.

Historia

Początki obecnego sanktuarium maryjnego związane są z austriackim sanktuarium Mariazell, Z jednej z pielgrzymek do Mariazell przywieziona została w 1750 r. kopia cudownej figury Matki Boskiej, umieszczona na drzewie na stoku Iglicznej, a w r. 1776 — w drewnianej kaplicy. Tu wykształcił się ośrodek pielgrzymkowy, który szybko znalazł się w szeregu kłodzkich sanktuariów w Bardzie, w Wambierzycach i w Nowej Wsi. Murowaną kaplicę wzniósł w latach 1781-1782 międzyleski budowniczy Andreas Jäger, może wg swego projektu. Prace ciesielskie wykonał Joseph Knietig z Wilkanowa. Kaplicę zbudowano w układzie centralno-podłużnym jako miniaturę kościoła z silnie skróconą nawą, której wysokie wnętrze sprawiało wrażenie wnętrza centralnego. W 1784 r. realizując zapewne pierwotny projekt zbudowano wieżę. Wbudowano ją w korpus kaplicy i włączono w murowaną konstrukcję chóru muzycznego, może na wzór rozwiązań z kościołów w → Wilkanowie, → Roztokach, → Różance i → Boboszowie. W efekcie późnobarokowa kaplica otrzymała nietypowy układ przestrzenny, rzadsze w regionie ujęcie fasady i rozwiązanie chóru muzycznego. Pozostałe rozwiązania formalne były już typowe dla tradycjonalistycznego nurtu późnego baroku końca XVIII w. na Ziemi Kłodzkiej. Były to: półkoliste zamknięcie prezbiterium, bardzo oszczędna artykulacja, listwowe obramienia, struktura portalu z przewiązkami i kluczem oraz stropy z fasetami. W 1823 r. kościół obudowano utylitarnie rozwiązanym obejściem powtarzającym zarys nawy, nakrytym drewnianym sklepieniem pozornym. W pn.-zach. ramieniu tego obejścia umieszczono nowy, późnobarokowy portal kaplicy wykonany w tynku, uzupełniony rokokową kamieniarką okazały, ale o dość nieporadnych proporcjach. Kaplica była remontowana m.in. w 1897 r. Wykonano wówczas polichromię jej wnętrza w stylu neobaroku łączonego z neorokokiem, a wybór stylu był typowy dla malarstwa kościelnego Ziemi Kłodzkiej lat ok. 1880-1920. W latach 1905-1913 zamontowano w oknach kaplicy witraże zrealizowane w dworskiej pracowni artystycznej Mayera w Monachium.

Opis

Sanktuarium zlokalizowane pod szczytem Góry Iglicznej (845 m n.p.m.) na zachodnim skraju Masywu Śnieżnika, na pn.-zach. od Międzygórza, w miejscu uznawanym za jeden z lepszych punktów widokowych w Sudetach. Orientowany, z wyodrębnionym prezbiterium na planie półowalu, krótką, pięcioboczną nawę, częściowo w nią wbudowaną czworoboczną wieżą, zakrystią na osi prezbiterium i z niższym obejściem. Korpus kościoła nakryty wysokim dachem, a niewiele wyniesiona ponad jego kalenicę wieża — jednoprześwitowym, ośmiobocznym hełm. Elewacja z podziałem ramowym i gzymsowaniami. W przyziemiu wieży, w obejściu zachowany starszy, kamienny, główny portal kościoła, a na jego osi, w elewacji pn.-zach. ramieniu obejścia portal nowszy z przerwanym naczółek segmentowy z rokokowym kartuszem na tle draperii. Wnętrze prezbiterium rozczłonkowane pilastrami, nakryte półkopułą z lunetami i ozdobione wraz z łukiem tęczowym bogatą polichromią figuralno-dekoracyjną. Program ikonograficzny utworzony z wątków chrystologicznego i maryjnego. W plafonach zawarte symboliczne przedstawienia odnoszące się do misji Chrystusa, a w kartuszach na podłuczu łuku tęczowego — symbolika nawiązująca do wezwań litanii loretańskiej. Ściany nawy rozczłonkowane malowanymi pilastrami i zwieńczone rzeczywistym, profilowanym gzymsem koronującym. W zach. część nawy wbudowany chór muzyczny posadowiony na murowanej konstrukcji, wydzielony pełną drewnianą balustradą z tralkami. Nawa nakryta drewnianym stropem z fasetą i lustrem ozdobionym monogramem MARIA w glorii, otoczonym dekoracją ornamentalną. Symbolika w kartuszach na fasecie stropu nawy oraz na witrażach w oknach obejścia ponownie związana z litanią loretańską. Wyposażenie kościoła złożone z: neobarokowego ołtarza głównego z 1897 r., prospektu organowego z przeł. XIX i XX w., witraży z lat 1905-1913, w stylu historyzmu oraz z rzeźb i obrazów z okresu od końca XVIII w. po pocz. XX w. Ponadto zachowane w kościele obrazy z lat 20. XX w. dokumentujące wygląd sanktuarium w różnych okresach oraz zbiór obrazów wotywnych (w obejściu), drugi taki po zbiorze w sanktuarium wambierzyckim.

Zabytek dostępny przez cały rok.

Oprac. Iwona Rybka-Ceglecka, OT NID we Wrocławiu, 27.07.2015 r.