Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Klemensa - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Klemensa


kościół XVII w. Miedźna

Adres
Miedźna

Lokalizacja
woj. śląskie, pow. pszczyński, gm. Miedźna

Największa drewniana świątynia na ziemi pszczyńskiej.Znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego.

Historia

Wieś Miedźna, w której znajduje się kościół założona została na prawie niemieckim pod koniec XIII wieku. Początki tutejszej parafii datowane są natomiast na1326 r., kiedy to dokumenty podają imię Bernharda, plebana z Miedźnej. Na przestrzeni lat plebania kilkakrotnie zmieniała swą przynależność, począwszy od dekanatu oświęcimskiego, przez dekanat pszczyński i biskupstwo krakowskie, na diecezji wrocławskiej kończąc. W 1594 r. w Miedźnej rozpoczął się okres reformacji protestanckiej. W latach 1598-1628 kościół pozostawał w rękach protestantów (luteran). Pierwszym katolickim proboszczem po okresie reformacji został ksiądz Mikołaj Silnicki. Na mapie Pszczyńskiego Wolnego Państwa Stanowego "Ihnoortografia Plesniaca", wykonanej w 1636 roku przez Andreasa Hindenberga, przedstawiono m.in. sylwetkę kościoła w Miedźnej z tamtego okresu. Był on prototypem obecnego kościoła p.w. św. Klemensa Papieża, postawionego w 1721 r. na miejscu rozebranego. Drewniany pierwowzór, ze względu na zły stan techniczny nie kwalifikował się do remontu, stąd decyzja ówczesnego proboszcza Andrzeja Rozmusa Zabrzeskiego o budowie nowej świątyni. W 1859 r. kolejny raz przebudowano kościół, a kilka lat później wybudowano plebanię oraz odlano trzy nowe dzwony nazwane: Święty Jacek, NMP i Święty Józef. W 2. poł. XX w. przeprowadzono szereg remontów oraz prac konserwatorskich, m.in. impregnację, wymianę pokryć dachowych, konserwację ołtarzy oraz remont organów. Ściany świątyni zyskały nowy blask w 1962 r., kiedy to Mieczysław Mróz wykonał płaskorzeźby przedstawiające sceny Męki Pańskiej. W czasach współczesnych kościół wyposażono w nowy ołtarz posoborowy. Twórcą następnej polichromii we wnętrzach był Marian Konarski z Krzeszowic.

Opis

Zgodnie z tradycją, kościół w Miedźnej jest budowlą orientowaną, usytuowaną w centralnej części wsi przy drodze głównej. Nowy murowany parkan, oblicowany kamieniem wapiennym z drewnianymi sztachetami w górnej części starannie wydziela działkę kościelną. Od pn. i zach. bramy ogrodzenia nakryte są gontowymi daszkami siodłowymi. Wokół kościoła rozciąga się cmentarz parafialny. Tereny przykościelny oraz cmentarny przyozdobione są niewielkimi kapliczkami murowanymi, z wnękami na obrazy lub rzeźby.

Budynek świątyni wzniesiono w stylu barokowym, w konstrukcji drewnianej - zrębowej, z węgłem na nakładkę (kościół) i słupowej (wieża)wzmocnionej krzyżem św. Andrzeja, na podmurówce z kamienia i cegły. Bryła budynku jest rozczłonkowana. Do jednonawowego kościoła na planie wydłużonego prostokąta od wsch. przylega krótkie prezbiterium, a od pn. zakrystia. Nad całością dominuje dostawiona od zach. kwadratowa wieża z nadwieszoną izbicą, tworząca elewację frontową. Wieżę wieńczy baniasty hełm z ośmioboczną, metalową latarnią. Ściany wieży obłożono gontem. Dachy nad nawą i prezbiterium siodłowe, kryte gontem. Ponadto nad nawą znajduje się druga wieżyczka na sygnaturkę z hełmem podbitym również gontem, zakończona metalową latarnią. Na długości nawy i wieży znajdują się soboty -niskie podcienia przykryte jednospadowym dachem. Wsparto je na słupach z mieczowaniem, zakryto do połowy wysokości ścianką z tarcicy i bramkami wejściowymi. Powyżej sobót ściany zewnętrzne i wewnętrzne kościoła są oszalowane deskami. We wnętrzu część prezbiterium wydziela łuk odcinkowy, wsparty na kroksztynach. Nad nim znajduje się pozorne sklepienie z zachowaną XIX-wieczną polichromią. W pozostałej części stropy są płaskie z imitacją kasetonów. Od zachodu drewniana empora z małymi organami wsparta jest na czterech słupach.

Duża ilość okien oraz obszerna nawa kościelna sprawiają, że wnętrze jest bardzo przestronne oraz dobrze doświetlone. Dzięki temu wyposażenie przedstawiające style barokowy i późnobarokowy, prezentuje się niezwykle okazale. Wyróżnia się tu szczególnie bogato zdobiony polichromowaną snycerką ołtarz główny z XVIII w. z bramkami i obejściem. Umieszczony w nim obraz z wizerunkiem św. Klemensa Papieża przysłaniany jest XIX- wiecznym wizerunkiem Madonny. Ołtarz boczny przyozdobiono XVIII-wiecznym obrazem przedstawiającym Matkę Boską z Dzieciątkiem. Początkowo obraz miał kształt owalny, później dorobiono dolną część sukienki. Całość pozłacana. Ponadto ciekawymi elementami wyposażenia są także: gotycki witraż z XV w. wyobrażający scenę Ukrzyżowania, zdobiący jedno z okien prezbiterium; XVIII-wieczna ambona z wizerunkami św. Ewangelistów, Chrystusa Siewcy i Chrystusa Błogosławiącego; przenośne, dwustronnie malowane obrazy w rokokowych ramach z XIX w. (feretrony) oraz rzeźby barokowe.

Zabytek dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Aleksandra Bednarska, 24.11.2015 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.101345, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_24_BK.302565