Historia

Dworek „Zacisze” wzniesiono 16 sierpnia 1784 r., o czym świadczy data wyryta na belce stropowej we frontowej izbie. Tzw. dworek był pierwotnie mieszczańskim domem, rzadkim przykładem „dworku miejskiego”, któremu XVIII-wieczny architekt nadał tradycyjny kształt. Po 1840 r. majątek ziemski nabył Maurycy Kulczycki, zubożały szlachcic. Majątek pozostawał w rękach Kulczyckich przez blisko 100 lat. Inwentarz z 1893 r. wymieniał obok „domu pańskiego” zabudowania gospodarcze, m.in. oficynę, kuchnię i stodołę. Budynki te uległy zniszczeniu przez II wojną światową. Po śmierci Maurycego w 1878 r. majątek wraz z dworkiem przejęła jego duga żona Józefa z Chylińskich-Kulczycka. Po jej śmierci w 1894 r. dworek przeszedł na własność Juliana Kulczyckiego, a następnie jego żony Heleny z Pudłowskich Kulczyckiej. Do lat 70. XX w. dworek pozostawał w rękach prywatnych. W połowie lat 70. XX w. dworek został wykupiony przez Skarb Państwa i gruntownie wyremontowany. W dworku w latach 1981 - 1995 istniało Muzeum Kościuszkowskie, działające jako filia Muzeum Regionalnego. Eksponowane obiekty przedstawiały życie i działalność Tadeusza Kościuszki w Polsce i Ameryce, ze szczególnym uwzględnieniem bitwy pod Racławicami. W 2. połowie XX w. obiekt był kilkakrotnie remontowany, a w jego wnętrzach znajduje się obecnie miechowskie Muzeum Regionalne.

Opis

Dworek położony jest w granicach miasta Miechowa, w odległości ok. 800 m od Rynku, przy jednej z ulic prowadzących do Racławic i Skalbmierza. Na działce pozostało kilka strych drzew liściastych. Dworek założony jest na rzucie prostokąta, parterowy, dwutraktowy z sienią na przestrzał w osi środkowej, na podmurówce w postaci ław z kamienia łamanego. Nakrywa go dach czterospadowy łamany z dwoma powiekami w połaci północnej, kryty gontem. Przy elewacjach wzdłużnych znajdują się dwa ganki wsparte na ociosanych filarkach z małymi wystawkami poddasza. Dworek jest drewniany, zbudowany w konstrukcji zrębowej z drewna modrzewiowego. Wewnątrz widoczne są stropy belkowe z deskowymi powałami. Otwory okienne są prostokątne, okna dwuskrzydłowe, czteropolowe. Stolarka drzwi jest płycinowa jedno- i dwuskrzydłowa. We wnętrzach zachowały się dwa murowane kominki z ostatniej ćwierci XVIII w.

Zabytek dostępny w okresie letnim od 15 kwietnia do 30 października, w godzinach otwarcia Muzeum.

Oprac. Olga Dyba, OT NID Kraków, 14.07.2014 r.