kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny - Zabytek.pl
kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny
Adres
Maniów Wielki
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. wrocławski, gm. Mietków
poł. XIV i XV w., przebudowanej w roku 1861 i 1868. Wewnątrz i na elewacjach budowli zespół renesansowych i wczesnobarokowych płyt nagrobnych oraz epitafiów.
Historia
Istnienie parafii w Maniowie Wielkim potwierdzone zostało po raz pierwszy w 1335 r. Obecny kościół wzniesiono w dwóch fazach: prezbiterium ok. poł. XIV w.; nawę i zakrystię w wieku XV. Świątynia była pierwotnie budowlą bezwieżową, przekrytą stropem, z sygnaturką wystawioną na nowo w 1678 r., po zniszczeniu wskutek uderzenia pioruna. W 1715 r. prawdopodobnie przesklepiono prezbiterium oraz polichromowano wnętrze. W 1861 r. kościół poddano gruntownemu remontowi, który zatarł gotyckie cechy budynku. Zmieniono wówczas formę otworów okiennych i usunięto maswerki, zamurowano okno we wsch. ścianie prezbiterium, przebito w ścianie pn. oraz odnowiono tynki. Na ścianach i elewacjach umieszczono wtórnie epitafia oraz piaskowcowe płyty nagrobne pochodzące z XVI-XVII w., z płaskorzeźbionymi przedstawieniami zmarłych m.in. z rodów von Schindel i von Seidlitz. Wystawiono też kruchtę pd. i kaplicę pn. W 1868 r. wzniesiono wieżę nakrytą ostrosłupowym hełmem. W 1935 r. nową polichromię wnętrza wykonał Leon Richter z Lądka Zdroju. Kościół remontowano w l. 1969-70.
Opis
Kościół usytuowany w centrum wsi, na wyniesieniu, otoczony cmentarzem ogrodzonym murem kamienno-ceglanym.
Kościół orientowany, murowany, tynkowany. Założony na planie prostokąta, jednonawowy, oszkarpowany, z węższym, prosto zamkniętym prezbiterium i przylegającą do niego od pn. prostokątną zakrystią. Przy korpusie od zach. czworoboczna wieża kryta ostrosłupowym hełmem, od pd. niewielka kruchta, od pn. kaplica zamkniętą trójbocznie. Dachy ceramiczne, dwuspadowe; nad zakrystią dach pulpitowy, nad kaplicą wielospadowy. Elewacje zwieńczone gzymsem, wieża ujęta lizenami i gzymsami międzykondygnacyjnymi. Otwory okienne zamknięte półkoliście, w tynkowych opaskach. Na kalenicy nawy chorągiewka z datą 1678.
Prezbiterium nakryte dwuprzęsłowym sklepieniem krzyżowym ze szwami wyciągniętymi w tynku; w nawie polichromowany strop. Zakrystia przesklepiona kolebą, kaplica sklepieniem krzyżowym. Arkada łuku tęczowego półkolista.
W kościele zespół renesansowych i wczesnobarokowych, piaskowcowych płyt nagrobnych oraz epitafiów pochodzących z XVI-XVII w., m.in. z płaskorzeźbionymi przedstawieniami zmarłych z rodów von Schindel i von Seidlitz.
Zabytek dostępny.
Oprac. Beata Sebzda, OT NID we Wrocławiu, 28.04.2015 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.89695, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.118908