Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

spichlerz dworski - Zabytek.pl

spichlerz dworski


budynek gospodarczy XIX w. Mąkoszyce

Adres
Mąkoszyce, Kościelna 11

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Lubsza

Dziewiętnastowieczny spichlerz jest jednym z pierwszych budynków, które wchodzą w skład zespołu rezydencjonalno-folwarcznego w Mąkoszycach.

Pomimo modyfikacji, jaką było dobudowanie do niego na początku XX wieku części zachodniej, budynek zachował swój wystrój zarówno zewnętrzny, jak i wewnętrzny.

Historia

Spichlerz w Mąkoszycach zbudowany został na początku XIX wieku, kiedy właścicielem wsi i majątku była von Czaplicka z domu Urban. W późniejszym czasie z jej fundacji zbudowana została również gorzelnia i prawdopodobnie założony został park krajobrazowy. W roku 1866 Mąkoszyce stały się własnością rodziny berlińskiego bankiera Moritza Landsberga. Wtedy też najprawdopodobniej zbudowana została neogotycka siedziba; spalona w 1947 roku, a w latach późniejszych rozebrana. Landsbergowie byli właścicielami majątku aż do czasu II wojny światowej, a po tym okresie zespół rezydencjonalno-folwarczny przekształcony został w PGR Mąkoszyce. Obecnie część zabudowań oraz teren dzierżawione przez spółkę.

Opis

Zespół rezydencjonalno-folwarczny znajduje się w północno-zachodniej części miejscowości. Składa się niejako z dwóch części: rezydencjonalnej, której centrum niegdyś stanowiła, położona tuż przy parku, neogotycka siedziba rodziny Landsberg otoczona budynkami rządcówki, kuźni i spichlerza; oraz z części folwarcznej ze stodołami, oborami, stajniami, chlewikami i mieszkaniami dla robotników oraz pastwiskiem i ogrodami. Główny wjazd na teren założenia znajdował się po stronie południowo-wschodniej. Budynek spichlerza wzniesiony został w południowej części założenia w niewielkiej odległości od rządcówki i terenu, na którym znajdowała się siedziba właściciela. Na północ od niego znajduje się jedna ze stodół, a na wschód stajnia koni wyjazdowych i wozownia. Spichlerz zbudowany został w dwóch etapach: na początku XIX wieku postawiona została obecna część wschodnia - wzniesiona na planie prostokąta z wejściem od wschodu na dłuższym boku, zaś na początku XX wieku dobudowano, stanowiącą jej przedłużenie, prostokątną część zachodnią. Budynek jest murowany z cegły na kamiennym cokole. Dwukondygnacyjny, w części wschodniej z dwukondygnacyjnym poddaszem. Dziewiętnastowieczna część nakryta jest dachem siodłowym, dwudziestowieczna dachem płaskim. Elewacje odzwierciedlają etapy powstawania obiektu; frontowa, pięcioosiowa artykułowana jest prostokątnymi otworami okiennymi w opaskach i pionowymi, boniowanymi pasami w narożnikach i osiach międzyokiennych. Oś środkowa, w której znajduje się wejście, ujęta jest dwoma parami półkolumn i zwieńczona półkoliście łamaną połacią dachu. Elewacje boczne w części wschodniej artykułowane są jedynie otworami okiennymi, w części zachodniej dekorowane są dodatkowo wykonanymi w tynku opaskami. Podobnie artykułowana jest elewacja tylna. Wnętrze spichlerza składa się z dwóch pomieszczeń połączonych wewnętrznym przejściem. Poszczególne kondygnacje (cztery w części wschodniej i dwie w zachodniej) połączone wewnętrznymi schodami, nakryte są belkowymi stropami wspartymi na drewnianych podciągach i słupach z mieczami.

Zabytek dostępny z zewnątrz.

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 21.10.2015 r.

 

Rodzaj: budynek gospodarczy

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BK.205222, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BK.11384