Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny


kościół 1660 r. Łyskornia

Adres
Łyskornia, 103

Lokalizacja
woj. łódzkie, pow. wieluński, gm. Biała

Jeden z cenniejszych przykładów późnogotyckiego drewnianego budownictwa sakralnego z terenu województwa łódzkiego.

Należy do grupy kościołów wieluńskich, odmiany wielkopolskiej.

Historia

Kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny zbudowany w 1660 r., na miejscu wcześniejszego. Fundatorem świątyni był właściciel wsi - Chryzostom Giżycki, sędzia ziemski wieluński. Parafia istniała już w XV w., proboszcza Łyskorni wymieniono w księdze oficjalatu wieluńskiego 1458 roku. W dokumentach z 1522 r. i 1591 r. wzmiankowany jest kościół św. Marii Magdaleny. W miejscu starego, zniszczonego kościoła powstał nowy w 1660 r., opisany jako: drewniany, kryty gontem, z dzwonnicą. W 1714 r. (1720 r.) wybudowano nową zakrystię oraz wymieniono gont. W 1786 r., dzięki ówczesnemu właścicielowi wsi Gwalbertowi Karśnickiemu, dobudowano kaplice i założono pozorne sklepienie. Od 1891r. Łyskornia należała do parafii Naramice. Zły stan kościoła doprowadził do jego zamknięcia w 1812 r. Ponowne świątynię otwarto 13 września 1824 r. Wznowienie parafii w Łyskorni miało miejsce w dopiero w 1917 r. W 1921 r. kościół wyremontowano i powiększono, przedłużając nawę główną. Wówczas wzniesiono przedsionek przed zakrystią i wykonano nową polichromię.

Opis

Kościół usytuowany jest w zach. części wsi, na lekko wyniesionym terenie, pośrodku cmentarza przykościelnego wygrodzonego drewnianym płotem, orientowany. Późnogotycka świątynia w typie wieluńskim, założona na planie krzyża łacińskiego, składa się z prostokątnej nawy, węższego, prostokątnego prezbiterium zamkniętego trójbocznie, przylegającej do niego od pn. prostokątnej zakrystii, pary kaplic oraz niewielkiej kwadratowej kruchty przy pd. ścianie korpusu. Bryła rozczłonowana, z dominującym korpusem nawowym oraz przylegającym do niego od wsch. węższym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Nawę i prezbiterium nakrywa wspólny, jednokalenicowy dachu dwuspadowy, we wschodniej części prezbiterium przechodzący w wielopołaciowy, z wydatnym okapem wokół prezbiterium wspartym na wysuniętych poza obrys ścian ozdobnie opracowanych belkach wiązarowych i kroksztynach. W kalenicy wznosi się ośmioboczna wieżyczka sygnaturki (2 poł. XVIII w.). Do nawy, na jej styku z prezbiterium, przylega para późniejszych, kaplic trójbocznie zakończonych, nakrytych dachami wielopołaciowymi: pn.-pw. Matki Boskiej Bolesnej (1749-1753) i pd.-pw. św. Wawrzyńca, fundowana przez Jozefa Szembeka, kolatora kościoła (1753-1797). Od północy, pomiędzy prezbiterium a kaplicą niewielka zakrystia (1778 r.), przy pd. ścianie nawy - niska kruchta przykryta dwuspadowym dachem (1921 r.) Kościół drewniany, o konstrukcji mieszanej: prezbiterium, wschodnia część nawy, kaplice wzniesione w konstrukcji zrębowej, w zachodniej części nawy - konstrukcja ryglowa. Posadowiony na ceglanej podmurówce, kryty gontem, szalowany wewnątrz i zewnątrz. Ściany obustronnie wzmocnione lisicami. Elewacje z wyodrębnionym wysokim cokołem oszalowanym deskami w układzie żaluzjowym, rytmizowane są lisicami i otworami okiennymi. Kaplice i kruchtę obiega gzyms wieńczący o profilu ćwierćwałka z uskokami. Do jednoprzestrzennej, wydłużonej nawy otwiera się węższe, trójbocznie zamknięte prezbiterium. Oba te wnętrza nakryte są pozorną kolebką. W kaplicach - stropy płaskie. Przy zach. ściany nawy wznosi się chór muzyczny. Otwór tęczowy wieńczy łuk trójramienny z belką tęczową. Bogato profilowane odcinki gzymsu zachowały się nad łukowo zamkniętymi otworami do kaplic. Ściany z pionowym szalunkiem przyozdobione są polichromią wykonaną ok. 1921 r., z malowanymi iluzjonistycznie motywami architektonicznymi i roślinnymi, z wyobrażeniami Jezusa Miłosiernego i Marii Niepokalanej. Wyposażenie świątyni stanowi zespół XVIII- i XIX-wiecznych ołtarzy barokowo-klasycystycznych.

Obiekt dostępny przez cały rok, zwiedzania wnętrza możliwe po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym z administratorem parafii.

Oprac. Elżbieta Cieślak, 15.12.2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_10_BK.132145, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_10_BK.187221