Wnętrza mają charakter eklektyczny. W reprezentacyjnych i bogato zdobionych pomieszczeniach uwagę zwracają sztukaterie, boazerie, złocenia oraz parkiety (wymienione). Na uwagę zasługuję także stolarka drzwiowa i okienna. Pałacowy charakter i przepych podkreśla dodatkowo zachowany kolorowy witraż klatki schodowej. Elewację frontową zdobi umieszczona tuż pod okapem dachu kunsztowna mozaika złożona z tysięcy drobnych, kolorowych, szklanych sześcianów. Mozaika przedstawia sceny rodzajowe z życia codziennego kupców weneckich. Siedziba Związku Nauczycielstwa Polskiego to jeden z licznych w Łodzi pałaców, w którego wnętrzach zachowało się sporo oryginalnej dekoracji oraz wyposażenia.

Historia

Projekt okazałej rezydencji zamówiony został u znanego projektanta wiedeńskiego Karla Seidla. Kompozycję mozaiki zaprojektował artysta malarz A. Schram. Od 1891 r. właścicielami posesji był Ernest Kinderman, zaś pałac wzniesiono w 1907 r. Powstał dwupiętrowy budynek frontowy z oficyną południową o tej samej wysokości. Do niej przylegał piętrowy budynek dla służby. Po zakończeniu II w parterze ściany północnej wykuto arkadowe otwory prowadzące do wnętrza przejazdu bramnego.

Opis

Siedmioosiową fasadę dwupiętrowego budynku frontowego akcentuje porowate, płytko zaznaczone w tynku boniowanie części parterowej i delikatne boniowanie o gładkim wykończeniu w kondygnacjach powyżej. Wszystkie otwory okienne i przejazd bramowy zakończone są łukami pełnymi. Na parterze otwory okala boniowanie, na I piętrze okna zamknięte zostały w prostokątnych płycinach ograniczonych wąskimi delikatnymi profilowanymi opaskami. Okna flankują smukłe półkolumny o gładkich trzonach, zakończone kapitelami kompozytowymi, na których opierają się profilowane, wąskie łuki wieńczące. Pola ponad łukami zaakcentowano w górnych narożnikach małymi rozetami. Inaczej wykończono jedynie okno balkonowe w południowej części elewacji w osi sąsiadującej ze skrajną. Tutaj okno okala jedynie profilowana opaska. Płyta balkonu oparta została na dwóch masywnych wspornikach w formie konsoli. Zabezpiecza ją ciężka balustrada złożona z kamiennych tralek, słupków narożnych i balustrady. Otwory okienne II piętra akcentują jedynie szerokie, gładko otynkowane opaski w górnej części i skromne uskokowe listwy pod parapetami okiennymi. Ozdobny parapet z metalową niską balustradą posiada okno usytuowane nad oknem balkonowym na I piętrze. W elewacji frontowej uwagę zwraca płytki ryzalit w północnej części elewacji i wydatny wykusz usytuowany na I piętrze, nad przejazdem bramowym. Wykusz wsparty został na masywnych konsolach i zwieńczony murowaną ażurową balustradą balkonową przy oknie na II piętrze. Okno frontowe w wykuszu flankują smukłe kolumny z gładkimi trzonami, zwieńczone kapitelami kompozytowymi. Na nich wsparto szerokie opaski wieńczące, zaakcentowane spiralnie skręconymi zdobieniami w formie grubych lin. Podobny element dekoracyjny zastosowano w narożnikach wykusza. Po bokach okna znajdują się wąskie, prostokątne otwory okienne, podobne do tych umieszczonych w ścianach bocznych wykusza. 

Podziały poziome elewacji akcentują: płytki uskokowy gzyms pod oknami I piętra, gzyms biegnący pomiędzy otworami okiennymi II piętra oraz wydatny okap dachu.

Symetryczną elewację zachodnią akcentuje boniowanie parteru, takie samo jak w elewacji frontowej. Ściany powyżej wykończono gładkim tynkiem. Podobne zdobienia zastosowano w północnej ścianie oficyny. 

Część elewacji poza ryzalitem wieńczy bogata, barwna mozaika, której sceny przerywa gładki tynk nad oknem sąsiadującym ze skrajnym. Pole ponad otworem zaopatrzono datą MDCCCCVII (1907).

We wnętrzach na uwagę zasługują zachowane sztukaterie, boazerie, szafy wnękowe z dekoracjami mazerunkowymi i drobnymi przedstawieniami kwiatowymi, polichromowany sufit westybulu i dekoracyjna ceramika ścienna w łazience. Wyposażenia dopełnia barwny witraż klatki schodowej, rzeźby z brązu, lampy oraz lavabo.

Pałac jest dostępny dla zwiedzających po uprzednim ustaleniu terminu w sekretariacie Związku.

Oprac.: Patrycja Podgarbi, OT NID w Łodzi, 14-12-2017 r.