Historia

Na początku lat 40. XIX w. plac przy ul. Piotrkowskiej opatrzony numerem 119 (obecnie Piotrkowska 53) objął czeski tkacz Georg Hawel. Na terenie nieruchomości wybudował drewniany dom, który przetrwał do lat 70. XIX w. W 1867 r. Hawel sprzedał posesję Franciszkowi Hillerowi. Monumentalna dwupiętrowa kamienica powstała w połowie lat 80. XIX w., kiedy posesja została własnością Hermana Konstadta. Autorem jej projektu był najprawdopodobniej znany architekt Juliusz Jung. W Archiwum Państwowym w Łodzi RGP w Wydziale Budowlanym zachowały się akta z 1895 i 1911 r. zawierające projekty budów i przekształceń jakie miały miejsce na terenie nieruchomości.

Opis

Okazała dwupiętrowa kamienica zajmuje prostokątną działkę w zachodniej pierzei ulicy Piotrkowskiej. Podłużne oficyny przylegające do budynku frontowego sięgają w głąb posesji w kierunku zachodnim. Pięcioosiową elewację frontową cechuje symetria i bogactwo zastosowanych detali architektonicznych i sztukatorskich. Centralną część w części parterowej zajmuje półokrągło zakończony przejazd bramny. Powyżej usytuowany został znacznie wysunięty wykusz o wysokości dwóch pięter. Trójosiowy wykusz ma charakterystyczne otwory okienne, które oddzielają Smukłe hermy żeńskie. Narożniki wykusza na każdym z pięter zdobią wysokie kolumny o rowkowanych trzonach i kapitelach jońskich. Wykusz nakryty został hełmem o kształcie ostrosłupa o podstawie prostokąta. Frontowy bok hełmu przepruty został półokrągło zakończonym otworem okiennym okolonym bogatą oprawą sztukatorską w postaci przerwanego łuku wieńczącego, wolut po bokach i półplastycznych postaci dziecięcych w górnej części. Wszystkie elementy są bogato zdobione ornamentem roślinnym w postaci liści akantu. Łuk wieńczący i miejsce pod nim akcentuje drobny fryz złożony z wolich oczu. Po bokach i na szczycie przerwanego łuku ustawione zostały duże wazy z kwiatami. Hełm pokryty został metalową blachą z fakturą łuskową. Wykusz podtrzymują w dolnej części usytuowane w po bokach postacie atlasów. Na ramionach i głowach pochylonych umięśnionych męskich półpostaci spoczywają wsporniki, których boki pokrywa gęsta plecionka roślinna. Taka sama zastosowana została na ozdobnej formie umieszczonej pomiędzy wspornikami. Biodra atlasów opasuje bogato udrapowany materiał. Postacie ustawione zostały na wspornikach w formie ukośnie ściętych słupków z bogatymi zdobieniami roślinnymi. Poziome podziały zaznaczone zostały za pomocą głębokiego boniowania w części parterowej. Podkreślają je także gzymsy oddzielające poszczególne kondygnacje. Pod gzymsami biegną szerokie fryzy z gęstą roślinną plecionką. Horyzontalne akcenty usytuowane zostały pod oknami I piętra w postaci gęsto ustawionych półtralek. Na II piętrze pola pod oknami wypełnione zostały płycinami z gęstą dekoracją roślinno- arabeskową. Na II piętrze centralne osie skrzydeł po bokach wykusza zdobią szerokie płyty balkonowe zabezpieczone balustradami tralkowymi. Całość wieńczy stromy dach mansardowy pokryty blachą ciętą w niewielkie romby. W dachu, po bokach hełmu znajdują się dwa okrągłe otwory okienne okolone bogatą oprawą opracowaną w metalu. Boczne części dachu wieńczą ozdobne sterczyny, zaś na kalenicy umieszczone została metalowa balustrada.

Obiekt jest dostępny z zewnątrz.

Oprac. Patrycja Podgarbi, OT NID w Łodzi, 10-04-2020 r.