Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół kościoła parafialnego pw. Wszystkich Świętych - Zabytek.pl

zespół kościoła parafialnego pw. Wszystkich Świętych


kościół przełom XIX/XX w. Lisków

Adres
Lisków, ks. Wacława Blizińskiego 25

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. kaliski, gm. Lisków

Kościół w Liskowie z lat 1899-1901 jest dobrym przykładem neogotyckiej architektury sakralnej z końca XIX wieku.

W świątyni zachowało się jednorodne stylistycznie wyposażenie oraz polichromia z lat 1930-35 autorstwa ucznia Józefa Mehoffera. Kościół wraz z cmentarzem obwiedzione ceglanym ogrodzeniem i neogotycką bramą. Zespół uzupełnia plebania z 2 poł. XIX wieku. Świątynia związana jest z księdzem Wacławem Blizińskim, wielce zasłużonym dla miejscowości społecznikiem.

Historia

Lisków w końcu XIII wieku był wymieniany jako własność arcybiskupów gnieźnieńskich. Od końca wieku XVI aż po rozbiory wieś należała do kaliskich jezuitów. Lisków w I połowie XX wieku zasłynął jako wzorowa wieś. Od 1902 roku prowadziła tu działalność spółdzielnia rolniczo-handlowa „Rolnik” oraz inne instytucje samorządowe. W Liskowie istniała szkoła rolnicza, szpital dziecięcy, straż pożarna, mleczarnia, Dom Ludowy, teatr amatorski, orkiestra, Bank Ludowy, wychodziło również pismo „Liskowianie”. Inicjatorem tych wszystkich działań był proboszcz tutejszej parafii ks. Wacław Bliziński (1870-1944). Parafia w Liskowie erygowana była w XIV wieku, a w 1770 roku wzniesiono w Liskowie drugą drewnianą świątynię w miejscu poprzedniej, której historia jest nieznana. W 2 poł. XIX wieku miała miejsce budowa murowanej plebanii przy kościele w Liskowie. W latach 1899-1901 nastąpiła budowa neogotyckiego kościoła i ogrodzenia kościoła z cmentarzem, zaś konsekracja kościoła odbyła się w 1911 roku. Wykonanie polichromii kościoła przypada na lata 1930-1935, a jej odnowienie na lata 70. XX wieku. W latach 90. XX wieku pokryto dach kościoła blachą stalową, ocynkowaną.

Opis

Zespół kościoła pw. Wszystkich Świętych usytuowany jest we wschodniej części wsi pomiędzy ul. Szkolną a ul. Ks. W. Blizińskiego, na osi drogi prowadzącej z Kalisza przez Opatówek do Turku. Droga ta omija kościół od strony północnej. Przed kościołem znajduje się trójkątny plac, na którym postawiono pomnik ks. Wacława Blizińskiego. Świątynia jest otoczona dawnym cmentarzem przykościelnym, ogrodzonym płotem złożonym z kamienno-ceglanej podmurówki i ceglanych słupków oraz metalowych przęseł. Na słupach bramy i furtek figury świętych. Od strony placu znajduje się główna brama na cmentarz kościelny. Od wschodu cmentarz przykościelny sąsiaduje z murowaną plebanią. Po drugiej stronie ulicy okazały gmach Banku Spółdzielczego.

Zbudowana w latach 1899-1901 świątynia uzyskała formę utrzymaną w stylistyce neogotyku angielskiego. Kościół jest orientowany, założony na rzucie prostokąta z wieżą od zachodu, o jednonawowym, pięcioprzęsłowym korpusie głównym i niższym jednonawowym prezbiterium zamkniętym pięciobocznie. Od północy do prezbiterium przylega kaplica Nieustającej Adoracji Najświętszego Sakramentu. Bryła obiektu zwarta, korpus i prezbiterium opięte dwuskokowymi szkarpami. Wyniesiona wieża ponad nawą, zwieńczona wysmukłym, czworobocznym hełmem iglicowym ze ściętymi narożnikami, z ażurowym krzyżem.

Kościół jest budynkiem murowanym z cegły, na kamiennym cokole. Ściany od zewnątrz pozostawiono nieotynkowane, wnętrze otynkowano i pokryte polichromią. Dwuspadowe dachy nawy i prezbiterium pokryte zostały blachą stalową ocynkowaną, z wyjątkiem hełmu sygnaturki, który okrywa blacha miedziana. Wnętrze nawy nakrywa sklepienie krzyżowo-żebrowe założone na łuku Tudora, którego profilowane łuki międzyprzęsłowe przechodzą w wiązkowe filary przyścienne. Prezbiterium wydzielone od nawy szerokim łukiem tęczowym nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym, nad zamknięciem sześciodzielne. Kaplica adoracji NS, zakrystia i kruchta podwieżowa zwieńczone sklepieniem krzyżowym.

Elewacje kościoła oprócz dwustopniowych szkarp bogato zdobione różnego rodzaju motywami kostkowymi, fryzem arkadkowym i profilowanym gzymsem, ostrołukowymi blendami i pinakliami. Otwory okienne i drzwiowe zamknięte łukiem ostrym zaakcentowane motywem kostkowym.

Wyposażenie kościoła jednorodne, trzy neogotyckie ołtarze z 1904 roku wykonane przez rzemieślnika Janickiego z Warszawy. W głównym, drewnianym ołtarzu znajduje się wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej, w bocznych - płaskorzeźba Św. Rodziny oraz z Jezusem Miłosiernym. Na uwagę zasługują ambona, chrzcielnica drewniana z 1908 roku, stacje drogi krzyżowej z 1904 roku wykonane przez firmę Szpetkowskich z Warszawy, organy dwugłosowe, konfesjonały, sygnaturki i dzwony.

Obiekt dostępny dla zwiedzających. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu. Bliższe informacje na temat parafii oraz godziny Mszy Św. są podane na stronie internetowej diecezji kaliskiej: www.diecezja.kalisz.pl

Oprac. Teresa Palacz, OT NID w Poznaniu, 10.10.2014 r.