Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 3 - Zabytek.pl

Adres
Lipki

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Skarbimierz

Grodzisko w Lipkach może być obiektem strażniczo-celnym przy dawnym szlaku z Brzegu przez Oławę do Wrocławia, prowadzącego wzdłuż Odry w obszarze tzw.

Przesieki Śląskiej.

Usytuowanie i opis

Grodzisko położone jest w szerokiej dolinie Odry, po jej południowej stronie, około 1100m na północny-wschód od wschodniego krańca wsi Lipki. Grodzisko czytelnie rysuje się w krajobrazie doliny Odry. Ma kształt owalu o wymiarach około 70x80 m. Płaski majdan wynosi się na wysokość około 2 m ponad poziom okolicznych pól. Fosa porośnięta trawą ma szerokość od 10 do 14 m. Sezonowo wypełniona jest wodą. Grodzisko od XIX wieku użytkowane było rolniczo, najpierw jako łąka, a w latach 50-60-tych XX wieku jako pole orne. Wskutek wieloletnich upraw majdan i fosa zostały bardzo zniwelowane, a wał praktycznie przestał istnieć. Interwencja konserwatorska w latach 80-tych XX wieku doprowadziła do zmiany użytkowania. W 1986 roku elementy grodziska: wał i fosa zostały w niewielkim stopniu zrekonstruowane. Obecnie jest to nieużytek porośnięty krzewami i drzewami będący ostoją dla zwierząt.

Historia

Badania sondażowe pozwoliły na określenie chronologii obiektu na okres wczesnego i późnego średniowiecza.

Stan i wyniki badań

Grodzisko znane było już w XIX wieku, a w okresie międzywojennym i latach powojennych przeprowadzono liczne rozpoznania powierzchniowe, m.in. w roku 1958 przez J. Kaźmierczyka. W 1959 i 1962 roku badania sondażowe przeprowadził J. Kramarek, a w 1970 i 1986 roku badania ratownicze J. Romanow. Podczas badań potwierdzono istnienie warstwy kulturowej. Odkryto liczne ułamki naczyń i kości zwierzęce. Badania uściśliły czas trwania obiektu. Był on użytkowany w dwóch okresach: od XI do XII wieku oraz w XIII-XIV wieku. W 1993 roku wykonano plan warstwicowy grodziska. Grodzisko w Lipkach zlokalizowane w obszarze szerokiej doliny Odry, w pobliżu drogi prowadzącej wzdłuż Odry, od Opola przez Brzeg, i dalej do Wrocławia, mogło pełnić stałą funkcję strażniczą. Jednocześnie położone jest ono przy prawdopodobnej przeprawie przez Odrę na stronę północną w kierunku grodów ryczyńskich. Mogło zatem pełnić funkcję komory celnej. Ponieważ na obiekcie zarejestrowano warstwę kulturową o małej miąższości, to nie można wykluczyć jego użytkowania jako obiektu schronieniowego (refugialnego) dla mieszkańców okolicznych osad.

Grodzisko położone jest na gruntach prywatnych. Aby dojść do obiektu należy przejść około 1200 m drogą polną od szosy Brzeg - Lipki w kierunku Odry. Po przejściu 30-400 m obiekt widoczny jest z drogi polnej. Kępa drzew czytelnie rysuje się w panoramie łąk.

Oprac. Krzysztof Spychała, 11.12.2014 r.

 

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_16_AR.5030, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_AR.1363780