rolę tzw. kościoła granicznego, goszczącego ewangelików z sąsiedniego Śląska, nieposiadających wolności wyznania pod władzą katolickich Habsburgów.

Historia

Kościół wzniesiony w końcu XVI w. (część źródeł podaje wcześniejszą datę: 1529 r.), na miejscu starszej świątyni, wzmiankowanej w 1346 r. Rozbudowany w roku 1685 o nawę południową, w 1702 r. spłonął w pożarze miasta i został odbudowany w stylu barokowym w latach 1702-11. Odbudowę wieży ukończono w 1919 r. Kościół był modernizowany w 1756 r. i wielokrotnie remontowany w XIX i XX w., m.in. w 1958 r. i w latach 1975-77.

Opis

Budowla usytuowana na północny zachód od centrum miasta, Otoczona przez obszerny cmentarz, pełniący obecnie rolę skweru wokół kościoła. Utrzymany w stylu barokowym, orientowany kościół oparty na nieregularnym, zbliżonym do prostokąta planie z dostawionym od wschodu prostokątnym prezbiterium, zamkniętym półkolistą absydą. Masywna, oskarpowana, trójprzęsłowa bryła korpusu nakryta dachem czterospadowym o krótkiej kalenicy i z powiekami, prezbiterium - niższym dachem dwuspadowym. Od zachodu wieża na planie kwadratu, węższa powyżej trzeciej kondygnacji, o ściętych narożach opiętych pilastrami, zwieńczona cebulastym hełmem z prześwitem (1719 r., mistrz budowlany Christian Erbel). Przy prezbiterium od północy dostawiony aneks zakrystii, mieszczący też lożę kolatorską i nakryty przedłużoną połacią dachu kościoła, sąsiadujący z kruchtą, nakrytą pulpitowo. Elewacje tynkowane; obszerne okna zamknięte łukami odcinkowymi z okresu przebudowy w pocz. XVIII w., osadzone w rozglifionych niszach. W przyziemiu wieży owalne okulusy. Wnętrze podzielone na dwie nawy nierównej szerokości, z opartym na filarach sklepieniem krzyżowym ze szwami. Wyposażenie skromne, m.in. barokowy drewniany ołtarz przeniesiony z Zawidowa, drewniana ambona i kamienna chrzcielnica z k. XVIII w. Na ścianach kościoła od zewnątrz duży zbiór epitafiów, płyt nagrobnych oraz wmurowanych wtórnie detali kamiennych - w części prezentujących wysoką klasę artystyczną. Przy murze otaczającego cmentarza liczne kaplice i nagrobki z XVII-XIX w. o bogatej, architektonicznej formie.

Wnętrze kościoła dostępne w godzinach nabożeństw. Informacja w parafii.

Oprac. Piotr Roczek, 03.05.2015 r.