Ze względu na postać swojego twórcy oraz formę posiada wybitne walory historyczne i artystyczne oraz stanowi istotny element naturalnego krajobrazu.

Historia

Franciszek Jerzy Łakiński (1767-1845) wstąpił do wojska polskiego i  walczył w latach 1808-14 u boku Napoleona, jako rotmistrz. Został nagrodzony krzyżem Virtuti Militari oraz orderem francuskiej Legii Honorowej. W Wągrowcu zamieszkał w roku 1830. W testamencie przekazał część majątku dla biednych dzieci, na budowę szpitala i inne cele charytatywne. Został pochowany w zbudowanej wcześniej, wg własnego projektu, sześciometrowej piramidzie z kamieni ciosowych. W testamencie Łakiński wyjaśnia, że chciał zginąć w bitwie, ponieważ jednak tak się nie stało, pragnął spocząć na miejscu przypominającym plac boju. Miejsce takie znalazł na drodze między Wągrowcem a Łaziskami, na wzgórzu na którym wznosi murowany stary filar. Zgodnie z jego wolą całe wzgórze obsadzono drzewami. Wg podań Łakiński powiedział, że kiedy sosenki dorosną do wysokości grobowca, Polska odzyska niepodległość, co sprawdziło się w 1918 r.

Opis

Grobowiec usytuowany jest na niewielkim zalesionym wzniesieniu, w  pobliżu skrzyżowania ul. Gnieźnieńskiej i Straszewskiej, ok. 2 km od centrum Wągrowca. Miejsce to określone jest potocznie jako Lasek Łakińskiego i stanowi skupienie zieleni, charakterystyczne i  wyróżniające się w krajobrazie. Grobowiec zbudowano z ciosanych i  gładzonych kamieni polnych, na rzucie kwadratu o boku 5 m., z płytką wnęką od strony południowej ma postać piramidy o wydłużonej w górę sylwetce. Elewacje z warstwowo ułożonych ciosanych kamieni, o  zmniejszających się wielkościach w miarę zbliżania się warstwy do wierzchołka. Od strony południowej znajduje się zamurowane wejście do grobowca zwieńczone kamiennym nadprożem. Wewnątrz ma się znajdować komora grobowa, w której na dwóch łańcuchach umieszczona jest trumna. W  pewnej odległości od grobowca, w jego narożach znajdują się kamienne prostopadłościenne bloki postawione na płaskich, lekko profilowanych kamiennych bazach. Nieopodal piramidy znajduje się wysoka na cztery metry barokowa kolumna na schodkowym postumencie, otoczona żelaznymi kratami, o której pisał Łaziński w testamencie. Na jej szczycie wtórnie umieszczono blaszaną sylwetkę konia. Podobno pod tą kolumną miał być pochowany koń Łakińskiego. Inne przekazy mówią, że spoczywają tam powstańcy z 1848 r.

Obiekt dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Beata Marzęta, OT NID w Poznaniu, 17.11.2014 r.