Do naszych czasów przetrwało większość wchodzących w jego skład obiektów, które pomimo przebudów nie utraciły swoich wartości zabytkowych. Założenie posiada duże wartości krajobrazowe ze względu na malownicze położenie nad Narwią.

Historia

Wieś Kurowo założona została zapewne w pocz. XV w. i zasiedlona osadnikami ruskimi. Na początku XVI w. wraz z całymi dobrami waniewskimi została nadana przez Zygmunta Starego Mikołajowi Radziwiłłowi, wojewodzie wileńskiemu. Następnie należała do książąt Olelkowiczów, rodzin Szczawińskich i Kurzenieckich. Od ok. 1680 r. do 1832 r. w rękach Orsettich. Dokładna data powstania obecnego założenia nie jest znana. Prawdopodobnie miało to miejsce w 2. poł. XIX w., dwór datowany jest na 4. ćw. XIX wieku. W 1919 r. założenie należało do Franciszka Kołodziejskiego, który w 1920 r. rozbudował dwór. W 1932 r., po bankructwie Kołodziejskiego, Kurowo przejął Bank Rolny. W 1936 r. majątek kupili Maria i Bolesław Zakrzewscy. W okresie okupacji sowieckiej w Kurowie funkcjonował kołchoz, a we dworze sierociniec. Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono i zamieniono na PGR. Od 1988 siedziba Narwiańskiego Parku Krajobrazowego, przekształconego w 1996 r. w Narwiański Park Narodowy. W latach 1992-1993 przeprowadzono remont dworu i prace porządkowe w parku.

Opis

Zespół usytuowany na zach. brzegu Narwi, u ujścia rzeczki Kurówki. Dwór bezstylowy, park neobarokowy. Podzielony na dwie części - dworsko-ogrodową położoną na brzegu Narwi i folwarczną usytuowana na północ od niej. Część dworsko-ogrodowa składa się z murowanego dworu i otaczającego go parku ogrodzonego od pn. murem z bramą. Dwór składa się z części parterowej z poddaszem oraz piętrowego ryzalitu i wieży zakończonej blankami. Na osi północny-zachód - pdołudniowy-wschód parku biegnie aleja prowadząca od bramy wjazdowej przez gazon przed dworem aż do bramy na przystań nad Kurówką. Na północy-wschód od dworu znajdowały się warzywniki, a w części południowo-zachodniej założenia sady, częściowo zachowane. Drzewostan składa się głównie ze świerków, lip drobnolistnych, klonów pospolitych i kasztanowców białych oraz krzewów lilaka pospolitego, bzu czarnego, jaśminowca i tawuły. W części folwarcznej zachowało się pięć budynków gospodarczych wymurowanych z kamienia i cegły, otaczających prostokątne podwórze od wschodu, północy i zachodu Są to: kuźnia, garaż, stodoła, stajnia z wozownią i chlewnia (wpisana do rejestru obora nie istnieje).

Obiekt dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Aneta Kułak, OT NID w Białymstoku, 10.10.2014 r.