kaplica cmentarna - Zabytek.pl
Adres
Krzeszowice
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. krakowski, gm. Krzeszowice - miasto
Stűlera (ucznia K.F. Schinkla), co czyni ją wartościową w skali regionu.
Historia
Kaplica cmentarna w Krzeszowicach została wzniesiona w 1864 r. według projektu znanego architekta Ferdynanda A. Stűlera, w stylu historyzmu z elementami neogotyckimi, jako mauzoleum gen. Józefa Chłopickiego. Generał Józef Chłopicki, pierwszy dyktator Powstania Listopadowego z 1830 r., po upadku Powstania, mieszkał w Krzeszowicach w tzw. starym pałacu, na zaproszenie rodziny Potockich, której był przyjacielem. Fundatorką kaplicy była Zofia z Branickich Potocka, wypełniająca wolę zmarłego w 1854 r. w Krakowie generała, który chciał być pochowany w Krzeszowicach. Budowę kaplicy rozpoczęto w 1863 r. i po ukończeniu podziemia (krypty) w październiku, przeniesiono do niej z Krakowa zwłoki generała. Kompleksowe remonty konserwatorskiego kaplicy cmentarnej - mauzoleum generała Chłopickiego przeprowadzono w roku 1981 i latach 2016 – 2019.
Opis
Kaplica usytuowana jest we wschodniej części (pierwotnie w centrum) cmentarza parafialnego w Krzeszowicach, zbudowana w stylu historyzmu o cechach neogotyckich. Wzniesiona na rzucie prostokąta, murowana z cegły nietynkowanej z użyciem kamienia, ujęta przyporami, posadowiona na kamiennym fundamencie, jednonawowa, zamknięta trójbocznym prezbiterium,. Jest budowlą dwukondygnacyjną z kryptą grobową w przyziemiu. Prezbiterium i nawa nakryte sklepieniami gwiaździstymi. Szersza od prezbiterium nawa nakryta dachem dwuspadowym, prezbiterium wielospadowym z blaszanym pokryciem. Elewacja frontowa jednoosiowa z kamiennym portalem i rozetą nad nim, zwieńczona szczytem z blendowaniem. Pomiędzy nawą a prezbiterium szczyt z arkadowym przeźroczem na sygnaturkę. Ołtarz kamienny, wolnostojący, z czworoboczną mensą i architektonicznym retabulum dekorowanym trzema ostrołukowymi niszami, zwieńczony krucyfiksem. W ścianach wewnętrznych i zewnętrznych wmurowane tablice nagrobne i epitafia: Józefa Chłopickiego, Romana Załuskiego i poległych w bitwie pod Grochowem oraz Elżbiety Pittat (wykonane przez E. Stahlika)
Obiekt dostępny z zewnątrz
Oprac. Tomasz Woźniak, OT NID w Krakowie 07.09.2021
Rodzaj: architektura sakralna
Styl architektoniczny: neogotycki
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BL.47703, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BL.39704