Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki parafialny pw. św. Jana Chrzciciela - Zabytek.pl

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki parafialny pw. św. Jana Chrzciciela


kościół 1910 r. Krzęcin

Adres
Krzęcin

Lokalizacja
woj. zachodniopomorskie, pow. choszczeński, gm. Krzęcin

Kościół jest charakterystycznym przykładem późnej fazy historyzmu, łączącej elementy o różnorodnym pochodzeniu.

Odznacza się malowniczą asymetrią rzutu i bryły. Wnętrze w typie tzw. kościoła kaznodziejskiego, jest udaną pod względem funkcjonalnym i estetycznym próbą adaptacji wzorców z okresu średniowiecza do wymogów liturgii protestanckiej.

Historia

Pierwsza wzmianka o kościele parafialnym w Krzęcinie pochodzi z 1491 r. Ok. 1540 r. parafia krzęcińska przejęta została przez protestantów. W niewiadomym czasie połączona została z parafia w Chłopowie. W 1679 r. kościół w Krzęcinie spłonął od uderzenia piorunu. Dzięki staraniom pastora z Chłopowa, Krzysztofa Fischera i datkom miejscowej szlachty - został odbudowany. Już w 1681 r. patronka kościoła, von Rowedel Dorota Maria von Rowedel ufundowała do odbudowanej świątyni dzwon. Kościół ten był najprawdopodobniej budynkiem ryglowym. W 1690 r. powstały witrażyki herbowe, na przełomie XVII i XVIII w. barokowy ołtarz, w 1773 r. - drugi dzwon (obecnie w Hamburgu). Obecny, neogotycki kościół zbudowano w 1910 r., o czym świadczyła nie zachowana dziś data na chorągiewce. Do nowej świątyni przeniesiono stare elementy wyposażenia, ufundowano też nowe, jak np. organy. 23 grudnia 1945 r. kościół- przejęty teraz przez katolików - poświęcony został pod obecnym wezwaniem. W 1960 r. erygowana została w Krzęcinie parafia rzymskokatolicka.

Opis

Kościół położony w centrum wsi o układzie zbliżonym do owalnicy, na nawsiu, po północnej stronie głównej drogi wiejskiej, zwanej obecnie ul. Niepodległości. Orientowany. Neogotycki, jednonawowy o asymetrycznym rzucie, z korpusem nawowym o kształcie krótkiego prostokąta oraz przesuniętą w kierunku północnym, kwadratową wieżą i usytuowanym na jej osi, wydzielonym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Po południowej stronie wieży i prezbiterium usytuowane aneksy klatek schodowych (ten ostatni z trójbocznym zamknięciem od wschodu). Bryła kościoła asymetryczna, silnie rozczłonkowana. Korpus nawowy nakryty dachem dwuspadowym, którego połacie przedłużone od strony południowej nad oboma aneksami klatek schodowych. Prezbiterium nakryte osobnym dachem o pięciu spadkach. Narożnikowo usytuowana wieża zwieńczona neobarokowym hełmem z ośmioboczną latarnią o półkoliście zamkniętych prześwitach oraz kulą i krzyżem w zwieńczeniu. U nasady hełmu rozmieszczone cztery okrągłe tarcze zegarowe.

Kościół murowany, na cokole z ciosów granitowych, elewacje oblicowane cegłą klinkierową, detal wykonany z cegły i kształtek glazurowanych na zielono. Dachy pokryte dachówką karpiówką, hełm wieży - blachą cynkową imitującą łupek.

Dzięki zastosowaniu różnorodnych materiałów elewacje kościoła odznaczają się plastyką artykulacji i barwnością. Otwory okienne i drzwiowe zamknięte są w większości łukiem ostrym. Asymetrię fasady podkreśla boczne usytuowanie wieży z głównym wejściem do kościoła. Silnie rozglifione ościeża portalu, do nasady łuku zbudowane zostały z ciosów granitowych, łącząc się z sięgającym tej samej wysokości kamiennym murem cokołowej partii wieży. Z gładkimi kamiennymi partiami ościeży kontrastuje uskokowe podłucze wymurowane z bogato profilowanych kształtek ceglanych. Nadłucze portalu dekorowane jest kratownicą z glazurowanych elementów ceramicznych, silnie odbijających od białego tła. Trzon wieży ożywiają dwie wysokie blendy, biegnące aż do pary ostrołukowych otworów dzwonnych, których kształt powtarzają blendy przy narożnikach. Identycznie ukształtowane pary otworów z blendami po bokach rozmieszczono w pozostałych elewacjach wieży. Południowa elewacja korpusu nawowego ożywiona została trójkami smukłych ostrołukowych blend, przeprutych rozmieszczonymi w dwóch kondygnacjach oknami. W obu aneksach schodowych rozmieszczono boczne wejścia do kościoła, przy czym wejście w aneksie wschodnim zaakcentowane zostało narożną kolumienką oraz kratownicą w nadłuczu, analogiczną jak w portalu wschodnim. Otwory elewacji północnej ukształtowane zostały analogicznie jak wnęki elewacji południowej. Wschodnia ściana prezbiterium rozczłonkowana jest trójką blend, w których jednak otwory okienne zastąpiono wnękami. Wnętrze prezbiterium doświetlają dwa wysokie smukłe okna w ukośnych ścianach bocznych. We wnętrzu kościoła konstrukcja drewnianych empor biegnących wzdłuż ścian południowej i zachodniej, wydziela dwie nawy - szerszą północną na osi prezbiterium i węższą, południową pod emporą. Nakryte drewnianym pseudosklepieniem wnętrze prezbiterium otwiera się na nawę szerokim łukiem tęczowym o nieznacznie zaostrzonej strzałce. Ozdobne słupy empor - w przyziemiu pękate, w wyższej kondygnacji dekorowane ukośnym żłobkowaniem dźwigają konstrukcję stropu, nad nawą północną mającego kształt spłaszczonej kolebki, nad emporą południową - płaskiego. Słupy i zastrzały dekorowane były polichromią w kolorze czerwonym i szarym. Ozdobne są też okucia kowalskie łączące elementy drewniane. Przedpiersia empor nawy i niewielkiej loży kolatorskiej mieszczącej się w południowym aneksie prezbiterium - ukształtowane zostały płycinowo.

We wnętrzu kościoła zachowały się elementy zabytkowego wyposażenia.

Obiekt dostępny po uprzednim zgłoszeniu do ks. proboszcza.

Opr. Maciej Słomiński OT NID Szczecin, 15.10.2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: neogotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_BK.108147, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_32_BK.388944