Zachowany do dzisiaj w swej pierwotnej formie.

Historia

Budynek Strażnicy Pożarowej wybudowano przy ówczesnej ul. Kolejowej (dziś ul. Westerplatte) w latach 1877-1879. Była to inicjatywa Rady Magistratu Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa i prezydenta Krakowa Mikołaja Zyblikiewicza, który traktował tę inwestycję jako część większego przedsięwzięcia realizowanego w tej części miasta: nadania ulicom okalającym Planty reprezentacyjnego charakteru. Budynek zaprojektował Maciej Moraczewski, architekt miejski, twórca m.in. gmachu głównego Akademii Sztuk Pięknych. Inwestycja - w związku z żywą pamięcią o wielkim pożarze Krakowa w 1850 r. - miała dla miasta charakter pierwszoplanowy. 3 września 1880 r. cesarz Franciszek Józef zwiedził budynek i wpisał się do księgi pamiątkowej. W 1925 r. przeprowadzono prace adaptacyjne w pomieszczeniach II piętra.

Opis

Straż usytuowana jest przy ul. Westerplatte 19, ulicy okalającej Planty, między Pocztą Główną a budynkiem Cechu Rzeźników i Masarzy. Wzniesiony w stylu neogotyckim. Siedziba straży pożarnej zachowała się do dziś bez większych przekształceń, tylko po II wojnie światowej wyburzono jedną z dwóch bram wjazdowych, w związku z koniecznością przejazdu nowoczesnych wozów gaśniczych. Obiekt składa się z trzech budynków otaczających wewnętrzny dziedziniec. Budynek frontowy, na I piętrze, mieścił kwatery naczelnika i oficerów straży pożarnej, a na II piętrze sypialnie dla strażaków. W głębi działki, budynek po południowej stronie dziedzińca przeznaczono na stajnie dla koni, warsztat, kuźnię, a w budynku po północnej stronie była remiza na sprzęt gaśniczy, suszarnia węży oraz sala gimnastyczna. Obecnie budynki po południowej i północnej stronie pełnią rolę garaży. Budynek frontowy założony jest na rzucie prostokąta, trójtraktowy, z korytarzem w trakcie środkowym. Budynek jest dwupiętrowy, nakryty dachem dwuspadowym, w części środkowej znajduje się wieża nakryta ostrosłupowym hełmem. Jest murowany z cegły, nie tynkowany, z dachem pokrytym blachą. Elewacja frontowa na parterze jest jedenastoosiowa z portalem wejściowym, na piętrach dwunastoosiowa. Dekorowana jest fryzami w gzymsach układanymi z cegły. Budynek jest jednym z 16 obiektów na Krakowskim Szlaku Techniki.

Obiekt dostępny z zewnątrz

Oprac. Olga Dyba NID OT w Krakowie, 05.11.2014 r.