Stary Ratusz Podgórski jest znakiem przeszłości, pamiątką municypalnych funkcji nieistniejącego dziś miasta.

Historia

Kamienica została wzniesiona w miejscu starszej, mieszkalnej budowli na początku XIX wieku na potrzeby podgórskiego magistratu. Tzw. Stary Ratusz przeniesiono z sąsiedniego budynku Pod Czarnym Orłem (Rynek Podgórski 13), gdzie mieścił się od 1784. Po wzniesieniu nowego (1844-1815), bardziej reprezentacyjnego gmachu nowego ratusza (Rynek Podgórski 1), starą siedzibę magistrat opuścił. Tzw. Stary Ratusz, ok. 1851, w wyniku przebudowy został przekształcony w dworek-zajazd "Pod Białym Orłem". Podczas okupacji hitlerowskiej dom znalazł się w granicach getta. Od 1947 mieści się w budynku Zakład Witrażów i Oszkleń Braci Paczków. Oprócz witraży w pracowni wykonywano oszklenia, działały szlifiernia szkła i wytwórnia luster. W trudnym okresie stalinowskich lat 50. bracia zmuszeni byli podzielić pracownię, tworząc dwie współpracujące ze sobą firmy. Z czasem starych mistrzów zastąpili nowi. W 1973 pracę w firmie podjął Andrzej Cwilewicz, zięć Mieczysława, a w 1983 Krzysztof Paczka, syn Karola. Obie pracownie mają siedzibę przy Rynku Podgórskim 13, a od 1992 roku funkcjonują pod nazwą Pracownie Witraży Krzysztof Paczka, Andrzej Cwilewicz. W ciągu ponad 80-letniej działalności zakład zrealizował wiele witraży do obiektów sakralnych i świeckich w Polsce i na świecie. Firma współpracowała z licznymi znanymi artystami, takimi jak: Adam Bunsch, Józef Mehoffer, Wacław Taranczewski, Danuta i Witold Urbanowiczowie czy Wiktor Zin.

Budynek murowany, ukształtowany w stylu późnego neoklasycyzmu ok. 1851 w wyniku przebudowy pierwszego ratusza podgórskiego, wzniesionego na początku XIX w., kosztem budynku istniejącego tu wcześniej. Dworek-zajazd "Pod Białym Orłem", kryty przełamanym dachem, był przebudowywany w XIX i XX w. Nazwę obiekt wziął od efektownego, stiukowego heraldycznego orła, umieszczonego z tympanonie nad wejściem. Renowacji wymagał w 1862, kiedy pożar w oberżach „Pod Jeleniem” i „Czarnym Orłem” zniszczył 10 domów „ku mostowi na Wiśle”, a zajazd „Pod Białym Orłem” ostał się z uszkodzonym dachem i nadwątloną ścianą łączącą. Po 1947 budynek został dostosowany do potrzeb pracowni witrażowniczych.

Opis

Budynek prywatny, niedostępny dla zwiedzających. Wstęp możliwy jest tylko do pomieszczeń parterowych, w godzinach otwarcia sklepów oraz dla klientów pracowni witraży.

Oprac. Roman Marcinek, OT NID w Krakowie, 20.03.2015 r.