Historia

Obiekt należy do najstarszych budynków Podgórza. Był to dworek-zajazd („gościnnia”) przy granicy krakowsko-austriackiej. Tę funkcję spełniały również sąsiednie budynki. U schyłku XVIII i na początku XIX w. rozwój zabudowy murowanej postępował powoli; głównie lokalizowano ją przy trakcie „Cesarskim” i po północnej stronie Rynku. Pierwsza barokowo-klasycystyczna zabudowa wraz z Urzędem i Komorą Celną oraz rozrzucona luźno wzdłuż kierunków starych traktów zaznaczała zawiązki obecnych ulic: Staromostowej, Brodzińskiego, Józefińskiej i Piwnej. W lutym 1846, podczas powstania krakowskiego z Krakowa, wraz z wojskami austriackimi, uciekł prezes Senatu Jan Schindler. Zatrzymał się „Pod jeleniami”, gdzie, według świadectwa J. Chłopickiego, spalił swe rękopiśmienne pamiętniki. Chłopicki mieszkał w tym czasie „Pod Jeleniami”, nie chcąc angażować się w wypadki rewolucji krakowskiej. W gospodzie kwaterowali także oficerowie interweniujących oddziałów austriackich. W 1862 pożar w oberżach Pod Jeleniem i Czarnym Orłem zniszczył 10 domów „ku mostowi na Wiśle”. W odnowionej i przebudowanej kamienicy w XIX wieku odbywały się także koncerty muzyczne. W ramach unowocześniania przestrzeni publicznej przed domem Pod Jeleniem w latach 30. XX w. powstała stacja benzynowa i postój taksówek. Podczas okupacji hitlerowskiej dom znalazł się w granicach getta.

Opis

Budynek murowany, wzniesiony w końcu XVIII w., w stylistyce późnego baroku. Przebudowy po pożarze w 1862 i przed 1889. Pierwotnie piętrowy z facjatą i łamanym dachem. W 1924 w miejsce łamanego dachu z facjatą nadbudowano II piętro, nadając całości toporny kształt prostopadłościanu. Na narożniku 1 pietra charakterystyczna płaskorzeźba jelenia (a raczej dwa jelenie ciała) o wspólnej głowie z porożem. Wnętrza przekształcone. Parter zajmują lokale usługowe (bank, notariat itp.). W 2014 płaskorzeźba, jeden z symboli dzielnicy, została odnowiona ze składek społecznych.

Budynek prywatny, niedostępny dla zwiedzających. Wstęp możliwy jest tylko do pomieszczeń parterowych, w godzinach otwarcia banku i biur.

Oprac. Roman Marcinek, OT NID w Krakowie, 20.03.2015 r.