Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół kościoła filialnego pw. św. Sebastiana - Zabytek.pl

zespół kościoła filialnego pw. św. Sebastiana


kościół 1737 r. Kosina

Adres
Kosina, 201

Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. łańcucki, gm. Łańcut

Zespół kościoła filialnego w Kosinie składa się z kościoła i dzwonnicy.Kościół jest wartościowym przykładem drewnianej, filialnej świątyni powstałej w XVIII w.; w tej samej wsi co kościół parafialny.

W jej wnętrzu znajduje się cenny przykład manierystycznej nastawy ołtarzowej.

Historia

Parafia w Kosinie powstała najprawdopodobniej w 1381 r. W miejscu dzisiejszego kościoła filialnego do XVII w. istniał kościół parafialny. Po spaleniu go przez Tatarów w 1624 r. parafialną świątynię wybudowano w innym miejscu wsi, natomiast na terenie dotychczasowej lokalizacji wzniesiony został w 1630 r. drugi kościół. Istniejąca dziś świątynia powstała w 1737 r. W 1872 r. wybudowano towarzyszącą jej dzwonnicę-bramkę. Przed remontem w latach 50. XX w. zlikwidowano wejście w pd. ścianie kościoła. W czasie wspomnianego remontu kościół obito gontem, na dachu założono dachówkę (1954 r.), następnie wykonano nową podmurówkę oraz wymieniono podwaliny (1958 r.). Kolejnym etapem była zmiana formy i konstrukcji dachu. Wcześniej był to dach dwuspadowy, którego pn. połać była przedłużona na zakrystię. Został on wymieniony na obecny, który jest wyższy, przełamany w dolnej partii, a zakrystię przekryto osobnym dachem pulpitowym. Dachy zostały pokryte gontem. Przed 1976 r. wyremontowano dzwonnicę. W 1980 r. rozebrano wtórny przedsionek i wybudowano go na nowo zmieniając formę jego dachu postępując podobnie jak przy dachu głównym. Wtedy też teren zespołu otoczono drewnianym parkanem.

Opis

Zespół zlokalizowany w centralnej części, na lewym brzegu potoku Kosinka. Założony na wzniesieniu o owalnym obrysie, okolony drogami i ścieżką. Teren zespołu obwiedziony drewnianym parkanem.

Kościół orientowany, z lekkim odchyleniem prezbiterium w kierunku północnym. Na planie prostokąta zamkniętego trójbocznie w części prezbiterialnej. Od zachodu dostawiony przedsionek, od północy zakrystia. Wysoki i zwarty korpus świątyni przekryty dachem dwuspadowym z sygnaturką, przechodzącym trójpołaciowy nad częścią wschodnią został przełamany na poziomie przydaszka znajdującego się w elewacji zachodniej. Niższą od korpusu zakrystię przekryto dachem pulpitowym. Natomiast dach niedużego przedsionka powtarza formę dachu nad korpusem. Kościół wybudowano z drewna, w konstrukcji zrębowej. Ściany zrębu zostały pokryte gontem, a szczyty oszalowane. Stropy świątyni są drewniane, nad częścią prezbiterialną w formie spłaszczonej pseudokolebki. Więźba dachowa nad korpusem wykonana w konstrukcji krokwiowo-jętkowej, a dachy pokryto gontem. Elewacje pozbawione dekoracji architektonicznej. Na elewacji wsch. umieszczono drewnianą kapliczkę z krucyfiksem. Otwory okienne zgrupowano po południowej stronie budowli. Wnętrze, poprzedzone przedsionkiem, jednoprzestrzenne z wydzieloną balaskami częścią prezbiterialną. Na zach. ścianie chór wsparty na czterech słupach z zastrzałami; na którego osi wtórnie wmontowano antepedium i grupę rzeźb. Ściany pokryte malowidłami ściennymi z elementami iluzjonistycznymi. Na południowej ścianie widoczny, zabudowany otwór drzwiowy. Wyposażenie tworzy manierystyczny ołtarz (2 ćw. XVII w.) z późniejszym obrazem św. Sebastiana autorstwa Jana Tabińskiego (1864 r.), ponadto barokowa polichromowana szafa zakrystyjna (XVII w.), rokokowa chrzcielnica (2 poł. XVIII w.) oraz obrazy.

Dzwonnica wybudowana została na południe od kościoła, w ciągu ogrodzenia -ponieważ pełni równocześnie funkcję jednoprzelotowej bramki. Jest to dwukondygnacyjna i masywna budowla. Murowana z cegły i otynkowana. Flankowana z dwóch stron przez niższe i węższe od niej przypory. Otwory w obu kondygnacjach są zamknięte łukiem eliptycznym, w górnym został zawieszony dzwon. W górnej części elewacji wschodniej plakieta z inskrypcją: RP.1872. Dzwonnica zwieńczona dekoracyjnym gzymsem, przekryta czterospadowym daszkiem pokrytym dachówką. Na kalenicy nieduży krzyż.

Obiekt dostępny dla zwiedzających, możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Bartosz Podubny, OT NID w Rzeszowie, 25.09.2014 r.