Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Antoniego Padewskiego - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Antoniego Padewskiego


kościół 1922 - 1925 Nagoszyn

Adres
Nagoszyn

Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. dębicki, gm. Żyraków

Kościół prezentuje charakterystyczną dla polskiej architektury sakralnej pocz.XX w.sylwetę i detal architektoniczny oraz malowniczą kombinacją form.

To dzieło przypisuje się wybitnemu twórcy, architektowi Teodorowi Talowskiemu, choć wybudowany już po śmierci architekta, ze względu na niebywałe podobieństwo do innych jego realizacji oraz na fakt, iż pochodził on z pobliskiego Zasowa.

Historia

Od 1790 r. we wsi Nagoszyn znajdował się kościół filialny parafii w Przecławiu, p.w. św. Barbary, drewniany, przeniesiony tam z Ropczyc. W 1925 r. , po wybudowaniu nowego kościół ponownie przeniesiono do Lichwina k. Tuchowa.

Obecną świątynię wybudowano w latach 1922-25 wg projektu Teodora Talowskiego, już po śmierci projektanta, pracami budowlanymi kierował architekt Jan Krawczyk. W 1927 r. erygowano parafię. Z tego czasu pochodzi wyposażenie kościoła, trzy ołtarze i ambonę wykonał W. Galus. W 1928 r. miał miejsce pożar świątyni, który uszkodził czwartą część dachu oraz wieżę będącą w budowie. W następnym roku usunięto uszkodzenia. W 1969 r. ściany kościoła pokrył wewnątrz polichromią malarz Wacław Taranczewski. Sześć lat później w ścianach nawy założono witraże ochronione od zewnątrz przeszklonymi ramami. W 2010 r. rozpoczęto prace konserwatorskie przy elewacjach kościoła, w 2014 wzmocniono fundamenty, w 2013 wzmocniono konstrukcję dzwonnicy.

Opis

Kościół ulokowany jest w środkowej części wsi, przy lokalnej drodze prowadzącej z Bobrowej do Dąbrówki Wisłockiej, na terenie płaskim. Obejście kościoła wydzielone jest ceglanym ogrodzeniem.

Kościół neogotycki wybudowany został jako trójnawowy, bazylikowy, na rzucie wydłużonego prostokąta z czteroprzęsłową nawą i jednoprzęsłowym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium do którego przylegają po obu stronach pomieszczenia zakrystii. Wejście poprzedzone jest kruchtą, nad którą ulokowano chór. Nad nawą główną założono dach dwuspadowy przechodzący w wielospadowy nad prezbiterium, nawy boczne z zakrystiami dachami trzyspadowymi. Dominantę surowej bryły kościoła, opiętej jedno- i dwuuskokowymi przyporami, stanowi strzelista, czworoboczna wieża zwieńczona ośmiobocznym, ostrosłupowym hełmem o formie iglicy zaakcentowanym czterema sterczynami w narożach, górująca nad nawą i prezbiterium jednakowej wysokości. Dodatkowe akcenty stanowią: wieżyczka na sygnaturkę przekryta ostrosłupowym hełmem oraz wieżyczka od frontu, w dolnej kondygnacji o podstawie kwadratu, przechodząca w ośmioboczną powyżej, mieszcząca klatkę schodową na chór. Kościół wymurowano z cegły z użyciem kamienia, dachy pokryto blachą zakładkową. Elewacje ceglane, nietynkowane, wymurowane zostały na lekko wysuniętym, tynkowanym na wzór płyt kamiennych cokole, z ceglanym gzymsem koronującym z fryzem krenelażowym. W fasadzie dominuje okno pokaźnych rozmiarów, podzielone kamiennymi listwami na krzyż z figurą Chrystusa nadnaturalnej wielkości, umieszczone w dwukondygnacyjnej, cofniętej płycinie, zakończonej ostrołukowo, obejmującej z przyziemiu dwa, bliźniacze wejścia do świątyni. W ścianach naw bocznych rozmieszczono po trzy okrągłe okna. Ich rytm dublują niskie, zamknięte od góry ostrołukiem okna nawy głównej. W trójbocznym zamknięciu prezbiterium umieszczono strzeliste, także zakończone łukiem ostrym okna. Wnętrze nakryte sklepieniami krzyżowo-żebrowymi ozdobione jest polichromią z 2 poł. XX w. a w nim wyposażenie z pocz. XX w.

Oprac. Barbara Potera, OT NID w Rzeszowie, 27-02-2018 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: neogotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_18_BK.11977, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_18_BK.184828