zespół kościoła parafialnego pw. Znalezienia i Podwyższenia Krzyża Świętego - Zabytek.pl
zespół kościoła parafialnego pw. Znalezienia i Podwyższenia Krzyża Świętego
Adres
Korycin, Białostocka 27
Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. sokólski, gm. Korycin
będąc głównym ośrodkiem religijnym lokalnej społeczności, kształtującym jej tożsamość. Wartości artystyczne zespołu reprezentuje neogotycki, murowany kościół wybudowany w 1905 r. według projektu cenionego architekta Jana Hinza (1842-1902), pochodząca z XVIII wieku murowana, kamienno-ceglana brama-dzwonnica oraz cztery drewniane kapliczki (dawne stacje drogi krzyżowej).
Historia
Zespół kościoła parafialnego kształtował się na przestrzeni XVII-XX w. Pierwszy kościół drewniany wybudowano około 1600 r. kiedy też założono cmentarz przykościelny. Ogrodzenie cmentarza przykościelnego wraz z bramą-dzwonnicą i pierwotnie z 14 (obecnie zostało 4) drewnianymi kaplicami- stacjami drogi krzyżowej powstało zapewne w XVIII w. Obecny neogotycki, murowany kościół budowany był w latach 1899-1905 według projektu znanego architekta Jana Hinza (budowniczego m.in. kolei warszawsko-wiedeńskiej oraz autora projektów kościołów parafialnych w Kuczynie k. Ciechanowca czy Marek k. Warszawy). Obiekt częściowo zniszczony podczas I i II wojny światowej, całkowicie odbudowany w latach 70. XX wieku. W XVII i XVIII wieku było tu ważne miejsce kultowe w regionie gdzie czczono cudowny obraz Matki Bożej oraz źródełko zlokalizowane na terenie parku plebańskiego.
Opis
Zespół położony na niewielkim wzniesieniu po wschodniej stronie drogi Białystok - Korycin, ogrodzony murem z kamienia polnego z bramkami. Przy murze od strony zachodniej murowana brama-dzwonnica, od strony północno-wschodniej - stacje drogi krzyżowej. Centralnym obiektem zespołu jest murowany, neogotycki, dwuwieżowy kościół o rozczłonkowanej bryle z silnym akcentem wysmukłych wież. Hełmy wież z elementów betonowych, ażurowe, wzorowane na zwieńczeniach zastosowanych w wiedeńskim Kościele Wotywnym. Wnętrze bogato dekorowane ostrołukowo, charakterystyczne dla gotyku. Sklepienie w nawie głównej gwieździste, w bocznych nawach krzyżowo -żebrowe. Kamienno-ceglane ogrodzenie otaczające kościół wraz z cmentarzem przykościelnym zawiera w sobie cztery drewniane kaplice, wzniesione na planie kwadratu w konstrukcji szkieletowej z odeskowaniem, nakryte dachem brogowym oraz bramę - dzwonnicę, murowaną z kamienia polnego i cegły, dwukondygnacjową. W dolnej kondygnacji arkadowe portale zakończone półkoliście, z drewnianymi dekoracyjnie opracowanymi wierzejami od strony ulicy. W drugiej kondygnacji otwory okienne ujęte tynkowanymi opaskami. Brama-dzwonnica nakryta dachem brogowym zwieńczonym krzyżem.
Obiekt dostępny dla zwiedzających poza godzinami nabożeństw.
Oprac. Grzegorz Ryżewski, OT NID w Białymstoku, 22.09.2014 r.
Rodzaj: kościół
Forma ochrony: Rejestr zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_ZE.17491