Stanowi istotny element dóbr książąt pszczyńskich przez lata połączony aleją z zamkiem w Pszczynie, o jego wartości świadczy dodatkowo bogaty wystrój i wyposażenie wnętrz oraz liczni goście w postaci m.in. Wilhelma II cesarza Niemiec oraz króla pruskiego Wilhelma I Friedricha Ludwiga von Hohenzollern.

Historia

Pierwsze wzmianki źródłowe odnośnie Promnic pochodzą z XVI w. i dotyczą zakupu Państwa Pszczyńskiego przez biskupa wrocławskiego Baltazara von Promnic. Obszar ten w latach 1548-1765 zarządzany był przez rodzinę Promniców, następnie teren ten wszedł w skład dóbr rodziny Anhaltów, a od 1855 r. stanowił część terenów książąt pszczyńskich Hochbergów. Pałacyk myśliwski projektu architekta królewskiego Oliviera Pavelta powstał w latach 1861-1867 na zlecenie Jana Henryka XI Hochberga. Budynek przejął funkcje zburzonego w 1830 r. dworu myśliwskiego, znajdującego się w sąsiedztwie zamku w Pszczynie. Nomy pałacyk myśliwski stanął na miejscu wyburzonego w 1861 r., znajdującego się w stanie ruiny dworu projektu Jana Jahne z Żar z 1766 r. dla Jana Adama Promnica. Prace budowlane ukończono w 1867 r., tegoż roku 22 września 1867 r. obiekt uległ zniszczeniu na skutek pożaru. Prace budowlane rozpoczęto miesiąc po pożarze zgodnie z rysunkami dostarczonymi przez Assera, mistrza ciesielskiego, na stanowisko kierownika budowy powołano majstra Boehma. Wszystkie prace stolarskie zgodne z wytycznymi architekta wykonał mistrz stolarski Fryderyk Rehorsterm, z podpisanej przez niego umowy wynikało iż ozdoby zewnętrzne miały zostać wykonane z drewna modrzewiowego, stolarka wewnętrzna natomiast z drewna sosnowego. Osobną umowę spisano z Plischke, modelarzem i rzeźbiarzem ze Świebodzic który wykonał m.in. kominek w wielkiej Sali, dwa mniejsze kominki oraz liczne wsporniki z piaskowca. Odbudowany w 1868 r. pałacyk nawiązywał do pierwotnej formy obiektu, zawierał jednak szereg zmian i przekształceń w obrębie elewacji jak i wnętrz. Dodano m.in. cztery wykusze w pierwszej kondygnacji, wprowadzono także niewielkie formy dekoracyjne w postaci małych, strzelistych wieżyczek z oknami. Zmieniono również konstrukcję samego budynku z drewnianej na murowaną, oblicowaną drewnem która miała naśladować budownictwo szachulcowe. W obrębie wnętrza zmieniono rozkład pomieszczeń w celu wprowadzenia w holu reprezentacyjnych, krętych schodów prowadzących na piętro. Pałacyk myśliwski w Promnicach stanowił główny element zespołu, w skład którego wchodziły także stajnia, wozownia oraz leśniczówka. W 1868 r. przed pałacem ustawiono rzeźbę autorstwa Balthasara Jandy przedstawiającą św. Huberta z Jeleniem. Pierwotnie obiekt połączony był z zamkiem w Pszczynie powstałą w latach 70. XIX w. aleją. Pod koniec XIX i na początku XX w. miała miejsce kompleksowa modernizacja wnętrz oraz elektryfikacja obiektu. Od lat 30. XX w. budynek kilkukrotnie zmieniał właścicielu. W latach 90. stanowił własność kopalni węgla kamiennego w Lędzinach, która przeprowadziła gruntowne prace remontowe przystosowując obiekt do funkcji hotelowo-restauracyjnych które pełni do dziś.

Opis

Zespół zajmuje wnętrze działki o wymiarach ponad 2 hektarów otoczonej ogrodzeniem na południowym brzegu jeziora Paprocańskiego w Promnicach. Jego najbliższe otoczenie stanowią tereny zieleni nawiązujące do parków krajobrazowych, przechodzące stopniowo w zwarty kompleks leśny z licznymi egzemplarzami starodrzewu. Neogotycki pałacyk z wpływami architektury szwajcarskiej powstał na planie zbliżonym do krzyża, według projektu Oliviera Pavelta. Jest to trzykondygnacyjny budynek wykonany w konstrukcji murowanej, otynkowany i oblicowany drewnem, naśladujący budownictwo szachulcowe. Dodatkowo w obrębie elewacji wyróżnić możemy również konstrukcję fachwerkową oraz mur pruski. Obiekt posiada zwartą bryłę urozmaiconą ośmioboczną wieżyczką w północno-zachodnim narożnik. Pięcioosiowa elewacja frontowa z wydatnym, umieszczonym w części środkowej wykuszem z dwoma wieżyczkami w przeciwstawnych narożnikach szczytu posiada układ zbliżony do elewacji tylnej. Zasadnicza część budynku nakryta jest dachem dwuspadowym z facjatą oraz lukarnami doświetlającymi wnętrza. Wewnątrz na uwagę zasługuje reprezentacyjny westybul oraz zlokalizowana w hallu kręcona klatka schodowa. W wystroju dominują oryginalne boazerie, herby, witraże oraz poroża akcentujące myśliwski charakter obiektu.

Obiekt ogólnie dostępny, wewnątrz znajduje się hotel oraz restauracja.

Oprac. Agata Mucha, OT NID w Katowicach, 22.10.2014 r.