Historia

Pożar, który wybuchł w Kluczborku 23-04-1737 r. zniszczył dużą część miasta. W 1752 r. odbudowano budynek ratusza. W tym czasie, po jego zach. stronie, w dwóch rzędach dobudowano dwanaście szczytowych kamienic, pozostawiając wąskie przejście między drugą a trzecią (licząc od ratusza). Zgrupowane przy ratuszu budynki pełniły funkcje domów kramarskich. Mieszkańcy Kluczborka nazwali je „Dwunastoma Apostołami”, ze względu na ich liczbę oraz monumentalność. Następny pożar (28-06-1925 r.) zniszczył w znacznym stopniu blok śródrynkowy. Ocalał jedynie ratusz i dwie najbliższe kamienice. Odbudowę zakończono w 1926 r. według projektu arch. Alfreda Lenza. Prace ograniczyły się do renowacji zachowanych budynków w stylu barokowym, zaś w miejscu spalonych kamienic powstał skwer z klombami obsadzonymi kwiatami i krzewami.

Opis

Domy Rynek 2 i 3 oraz ratusz tworzą razem zwarty blok śródrynkowy, mający plan wydłużonego na osi wschód-zachód prostokąta. Wszystkie trzy budynki mają układ szczytowy i przylegają do siebie dłuższymi ścianami. Są trzytraktowe, trzykondygnacyjne, przykryte mansardowymi dachami.

Dobudowany od zach. do kamienicy nr 2 dom z nr 3 ma czteroosiowe elewacje pn. i południową. Na poszczególnych kondygnacjach, oddzielonych gzymsami znajdują się prostokątne otwory okienne w profilowanych opaskach. W drugiej kondygnacji elewacji pd. opaski okienne spięte kluczem. W przyziemiu, na styku z podcieniem znajduje się czteroboczna szkarpa. W elewacji pn., w przyziemiu na prawej osi znajduje się boczne wejście prowadzące po stopniach umieszczonych w grubości muru. Prostokątne drzwi osadzono w profilowanym portalu zamkniętym łukiem pełnym. Szczyty pn. i pd., wydzielone wydatnym gzymsem o wolutowych spływach podzielono pilastrami wspierającymi belkowanie i naczółek o wklęsło-wypukłej formie. Między pilastrami umieszczono dwa prostokątne otwory okienne zwieńczone trójkątnymi tympanonami. W północnym naczółku, w owalnej blendzie znajduje się prostokątne okienko.

W przyziemiu zach. elewacji wybudowano półokrągłe arkady podcieni o profilowanych opaskach spiętych kluczem. Na podcieniach wspiera się taras, z balustradą artykułowaną lizenami. Z prawej strony, w podcieniu znajduje się wejście do restauracji. Środkowa, wysunięta część balustrady została umieszczona na dwóch wolutowych konsolach. Elewacja w drugiej kondygnacji jest czteroosiowa, z drzwiami w drugiej osi i blendą okienną w osi czwartej. Otwory okienne i drzwiowe ujęte są profilowanymi opaskami. Elewacja zwieńczona została dwoma lukarnami oraz ścianką attykową w formie trójkątnego naczółka pośrodku, wspartego na profilowanych konsolach i wolutowych spływach. W polu naczółka znajduje się kamienny relief przedstawiający zespół ratusza i „Dwunastu Apostołów”.

Obiekt dostępny dla zwiedzających. Obecnie mieści się w nim restauracja.

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 20.11.2015 r.