Jest materialnym świadectwem historii szkolnictwa kieleckiego .

Historia

Siedmioklasową Szkołę Handlową Męską w Kielcach założono w 1903 roku staraniem Rady Opiekuńczej Szkoły, do której weszli znani obywatele Kielc. Początkowo mieściła się w wynajętym domu. W 1905 roku przekształcono ją z placówki rządowej w szkołę miejską, co w myśl przepisów umożliwiło wprowadzenie języka polskiego,  jako wykładowego. W tym samym roku zakupiono plac od Rawów między ulicą Bazarową i Szeroką (obecnie ulica Śniadeckich i Żeromskiego). W latach 1906-1907 wybudowano własny gmach przy ulicy Bazarowej wg projektu warszawskiego architekta Henryka Juliana Gaya, pod kierunkiem miejscowego architekta Juliana Włodzimierskiego. Naukę rozpoczęto w nim 16 września 1907 roku. Budynek składający się z części frontowej i dwóch oficyn był jednym z najnowocześniejszych w mieście. Mieścił m.in. 14 dużych i widnych sal wykładowych, obszerne korytarze, pracownie naukowe, bibliotekę. W 1914 roku umieszczono w nim koszary, a później szpital wojskowy. W 1918 roku placówkę przekształcono w Męską Szkołę Realną, a w 1919 roku w ośmioletnie Państwowe Gimnazjum, któremu obrano za patrona matematyka Jana Śniadeckiego. W 1926 roku oficynę północną nadbudowano o drugie piętro wg projektu Wacława Borowieckiego. W początku lat 30. szkoła podzieliła się na czteroletnie gimnazjum i dwuletnie liceum. Przed II wojną światową część placu szkolnego przy ulicy Żeromskiego odsprzedano osobie prywatnej. Podczas wojny urządzono w szkole magazyn zboża. W 1945 roku Gimnazjum wznowiło działalność, ale pięć lat później zostało rozwiązane, a do gmachu przeniesiono II Żeńską Szkołę Ogólnokształcącą Stopnia Licealnego. W 1958 roku powstało II Liceum Ogólnokształcące im. Jana Śniadeckiego, działające w budynku do dziś. Budynek gruntownie remontowano w 1972 roku. W latach 1984-1985 dobudowano dodatkowe skrzydło. W 1996 roku wykonano konserwacje detalu fasady oraz wymieniono okna. W początku XXI wieku wystawiono halę gimnastyczną w głębi posesji.

Opis

Budynek zlokalizowany jest w śródmieściu, we wschodniej pierzei ulicy Śniadeckich, cofnięty nieco z linii zabudowy i wygrodzony murowano-żeliwnym ogrodzeniem. Murowany z cegły, trójkondygnacyjny, podpiwniczony gmach powstał na rzucie zbliżonym do litery U, z dwiema oficynami od podwórza. Frontowy budynek nakrywa dach wielospadowy. Wieloosiową, asymetryczną fasadę o neogotyckiej dekoracji, wyłożono żółtą cegłą klinkierową i zestawiono z detalem wykonanym w cemencie. Podzielono ją na cztery części przez wprowadzenie dwóch płytkich ryzalitów. Przed północnym , usytuowany centralnie, znajduje się dwuarkadowy ganek wejścia, zaś  południowy wieńczy trójkątny, wyłamany szczyt. Na licu tego szczytu ustawiono w okrągłej niszy popiersie patrona szkoły. Neogotyckie akcenty wystroju widoczne są w laskowanych obramieniach prostokątnych okien i pinaklach wspartych na konsolach opinających gzyms wieńczący budowli.  Elewacje od strony wewnętrznego podwórza są bezstylowe - mają dekorację ograniczoną do odcinkowych naczółków okiennych. Układ wnętrz jest dwu - i dwuipółtraktowy, z sienią z klatką schodową na osi korpusu głównego. We wnętrzu, w głównej klatce zachowały się żeliwne schody na piętra .

Zabytek ogólnodostępny zewnątrz, wewnątrz w godzinach pracy szkoły.

Oprac. Anna Adamczyk, 15.12.2014 r.

Bibliografia

• Karta ewidencyjna, Szkoła Handlowa, oprac. D. Kalina 2005, Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kielcach i Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Warszawie.
•  „Gazeta Kielecka” 1903, nr 55, 56, 57; 1904, nr 80; 1905 nr 58; 1906 nr 36, 88; 1907, nr 74.
• Adamczyk A., Powstanie i zabudowa „Nowego Miasta”, dzielnicy gubernialnych Kielc (cz. 2, lata 1895-1918), [w:] Studia muzealno-historyczne, t. III, Kielce 2011, s. 225.
• Adamczyk A., Prace remontowo-konserwatorskie i budowlane w granicach województwa świętokrzyskiego i dawnego kieleckiego, [w:] Prace konserwatorskie w latach 1990-2000. Dziesięć lat Służby Ochrony Zabytków w Kielcach, red. A. Piasecka, Kielce 2001, s. 38.
• Adamczyk J. L., Przewodnik po zabytkach architektury i budownictwa Kielc, Kielce 1998, s. 65-66.
• Adamczyk J. L., Wróbel T., Portrety zabytków Kiec, Kielce 2004, s. 52.
• Czapska M., Szabat B., Szkoły kieleckie, [w:] Główka J. (red.), Kielce przez stulecia, Kielce 2014, s. 218-219.
• Dla siebie i dla szkoły. Pamiętnik wydany staraniem pierwszych abiturientów Szkoły Handlowej Miejskiej w Kielcach, red. E. Artwiński i in., Warszawa 1909 r., s. 3-34.
• Machnicki J., Początki Śniadeckiego ,„Raptularz Kielecki”, 1983, nr 2, s. 35 i n.
• Massalski A., Szkolnictwo i oświata w latach 1918-1939, [w:] Główka J. (red.), Kielce przez stulecia, Kielce 2014, s. 443-444.
• Młynarczyk J., Dzieje Kieleckiej Szkoły Handlowej Stowarzyszenia Kupców Polskich i Państwowego Gimnazjum I Liceum im. Jana Śniadeckiego w Kielcach w latach 1903-1945, Kielce 1993.
• Studium historyczno-urbanistyczne miasta Kielc, pod red. J. L. Adamczyka, t. 9b, cz. 1, Kielce 1990, il. 000054/1, 000054/2, mps, Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Kielcach.
• Szczepański J., Architekci i budowniczowie. Materiały, Warszawa-Kraków 1990, s. 54.
• Z dziejów szkół kieleckich. Informator wystawy w Muzeum Historii Kielc, wrzesień-grudzień 2010, Kielce 2010, s. 25-36.
• Urbański K., Miklaszewska H., Sentymentalne Kielce. Fotografie ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kielcach, Kielce 2004, s. 95.