Cenny element w układzie przestrzennym Kazimierza Dolnego.

Historia

Spichlerz wzniesiony został zapewne ok. 1595 przez Mikołaja Przybyłę, na miejscu drewnianego zwanego Rogalińskim. Był to prawdopodobnie pierwszy murowany spichlerz na przedmieściu Bochotnickim (Gdańskim). Bryła i wnętrze rozplanowane zostały według średniowiecznej tradycji budowy spichlerzy. W drugim dziesięcioleciu XVII w. budynek otrzymał dekorację szczytu wzorowaną na farze (ukończonej w 1613 r.) i w ten sposób dołączył do powstających wówczas budowli kazimierskich wzniesionych w duchu manieryzmu północnego. Powszechnie zwany był „Wysokim”, a następnie „Ulanowskich” od nazwiska kolejnych właścicieli. W końcu XVIII w. nabył go bowiem Maciej Ulanowski - ówczesny burmistrz miasta. W czasie I wojny światowej obiekt został częściowo zrujnowany. W 1926 r. zaadaptowany na garbarnię. Po znacznych uszkodzeniach w czasie II wojny światowej, został odrestaurowany w latach 1946-1949 pod kierownictwem Karola Sicińskiego. Przeszedł w ręce Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” i przez wiele lat pełnił funkcje magazynu tworzyw sztucznych. Po okresie nieużytkowania, został gruntownie wyremontowany w latach 1976-1986 i zaadaptowany na potrzeby Muzeum Przyrodniczego oddziału Muzeum Nadwiślańskiego.

Opis

Obiekt usytuowany przy ul. Puławskiej (wraz z sąsiadującym z nim spichlerzem tzw. Feiersteina wyznacza dawną linię zabudowy tzw. Przedmieścia Gdańskiego. Frontem zwrócony na pn.-zach., ku Wiśle. Prezentuje cechy lokalnej wersji manieryzmu północnego.

Założony na planie prostokąta, dwukomorowy z przybudówką ze schodami na piętro, na osi elewacji frontowej. Bryła dwukondygnacjowa, podpiwniczona, nakryta dachem dwuspadowym z murowanym szczytem. Przybudówka sięgająca podstawy szczytu fasady kryta dachem pulpitowym. Budynek murowany z kamienia wapiennego, otynkowany, kryty dachówką. Fasada trójkondygnacjowa, czteroosiowa, zwieńczona trójkątnym szczytem, przesłonięta przybudówką na szerokość dwóch osi środkowych. Szczyt wydzielony i rozczłonkowany gzymsami na trzy kondygnacje, ze spływami wolutowymi i sterczynami. W centrum płyciny górna pusta pierwotnie z datą 1838, dolna z hierogramem Chrystusa. W elewacjach zwieńczonych gzymsem okapowym otwory okienne szczelinowe lub prostokątne.

W przybudówce w parterze podcień sklepiony kolebką z krzyżującymi się lunetami, otwarty arkadami. Do wnętrza dostęp przez odcinkowo zamknięte otwory wejściowe. Naroża budynku (pierwotnie oszkarpowanego) oraz otwory zaakcentowane sgraffitową imitacją boniowania.

Obiekt dostępny od wtorku do niedzieli w godz. 09:00-16:00. Z wyjątkiem 1 stycznia (Nowy Rok), Niedzieli Wielkanocnej, Bożego Ciała (do godz. 13:00), 1 i 11 listopada oraz 25 grudnia (Boże Narodzenie)

Oprac. Anna Sikora-Terlecka, OT NID w Lublinie, 26-03-2015 r.