willa inż. T. Michejdy - Zabytek.pl
Adres
Katowice, Księcia Józefa Poniatowskiego 19
Lokalizacja
woj. śląskie, pow. Katowice, gm. Katowice
Obiekt stanowi cenny przykład międzywojennej architektury mieszkaniowej Katowic, w stylu modernistycznym z elementami funkcjonalizmu oraz wpływami polskiej sztuki dekoracyjnej.
Historia
Rzeczowy obiekt powstał w latach 1926-1930 według projektu architekta Tadeusza Michejdy, działacza społecznego oraz założyciela Związku Architektów na Śląsku, jako jego dom własny. Budynek pełnił tę funkcje do 1939 r. kiedy to Michejda wraz z rodziną zostaje wysiedlony przez Niemców i osiada w Radomiu. Po wojnie wnętrze willi podzielono na kilka mieszkań, w latach 50. po śmierci Tadeusza Michejdy, wdowa sprzedaje część majątku i wyjeżdża do Kanady.
Opis
Willa usytuowana jest w obrębie obszernej działki otoczonej murowanym ogrodzeniem u zbiegu ulicy Poniatowskiego i Kilińskiego pod nr 19. Wolnostojący budynek zwrócony frontem do drogi zlokalizowany jest w ogrodowym wnętrzu, na północ od Parku Kościuszki. Wzniesiona w stylu modernizmu z elementami funkcjonalizmu willa projektu Tadeusza Michejdy zawiera silne odwołanie do polskiej sztuki dekoracyjnej, stanowiące echo Paryskiej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej z 1925 r. Jest to murowany, otynkowany, trzykondygnacyjny, podpiwniczony budynek z użytkowym poddaszem wzniesiony na rzucie prostokąta z dwoma ryzalitami od strony ogrodu. Obiekt posiada zwartą bryłę nakrytą dachem płaskim z dwukondygnacyjnymi dobudówkami w narożnikach elewacji bocznych. Na uwagę zasługuje monumentalna, surowa elewacja frontowa z umieszczonymi centralnie trzema rozglifionymi uskokami wnękami oraz głównym otworem wejściowym zamkniętym w trójkątną ramę na osi. W pozostałych wnękach umieszczono doświetlające wnętrze prostokątne, wielodzielne okna oraz charakterystyczne umieszczone w przeciwstawny narożnikach płaskorzeźby przedstawiające postacie ludzkie. Pozostałe elewacje kubistycznej willi posiadają proste, trójosiowe symetryczne podziały z oknami zaakcentowanymi pionowymi lizenami. Podział wnętrza oparty jest trzytraktowy układ, pokoje rozplanowane są w amfiladzie. Na parterze pierwotnie znajdowało się biuro architektoniczne oraz gabinet na piętrze pokoje mieszkalne. Komunikacje pomiędzy piętrami zapewniały trójbiegowe, łamane schody.
Zabytek dostępny z zewnątrz.
Oprac. Agata Mucha, OT NID w Katowicach, 14.04.2015 r.
Rodzaj: willa
Styl architektoniczny: modernistyczny
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.102311